Φανταστείτε έναν ξερό βράχο να αναδύεται μέσα από το Αιγαίο πέλαγος. Προσπαθήστε να οραματιστείτε τον Δία να ρίχνει έναν τεράστιο βράχο στη θάλασσα στην προσπάθειά του να σώσει τους ανθρώπους από όσους στράφηκαν κατά της Δημιουργίας του. Αυτός ο βράχος θα μπορούσε να είναι τα Ψαρά, ένα μυστηριώδες νησί!
Τα Ψαρά είναι ένα ξερονήσι στη μέση του πουθενά. Ωστόσο, είναι ένας τόπος γεμάτος με φιλόξενους ανθρώπους, ανθισμένα πέτρινα σπίτια με κεραμοσκεπές και πλακόστρωτα σοκάκια που απλώνονται αμφιθεατρικά στην πλαγιά του λόφου.
Ένα νησί που αγκαλιάζει την αξία της γαλήνης, ένα μέρος όπου η ομορφιά, η φύση και η ιστορία εναρμονίζονται και σίγουρα θα χαράξει το μυαλό σας με νοσταλγικές αναμνήσεις. Τα Ψαρά μπορεί να στέκονται στη μέση του πουθενά, όμως έχουν όλα όσα χρειάζεστε στις διακοπές σας.
Σίγουρα όταν πρόκειται να οργανώσετε ένα νέο ταξίδι, αμέτρητες ερωτήσεις πλημμυρίζουν τις σκέψεις σας, όπως για παράδειγμα «πώς θα πάω στο νησί;», «τι μπορώ να κάνω εκεί;», «υπάρχουν αξιοθέατα που αξίζουν τον κόπο μιας επίσκεψης;», «τι δραστηριότητες μπορεί να μου προσφέρει το νησί;», «πού θα μείνω»;
Μην ανησυχείτε! Αυτός ο σύντομος οδηγός είναι εδώ για να σας βοηθήσει. Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια ματιά σε όλες τις πληροφόριες που χρειάζεστε για να περάσετε τις πιο αξέχαστες διακοπές της ζωής σας κατά τη διαμονή σας σε αυτό το μαγευτικό νησάκι του Βορείου Αιγαίου…στα όμορφα Ψαρά.
Πώς πάω ταξίδι στα Ψαρά;
Τα Ψαρά είναι προσβάσιμα με πλοίο από Αθήνα και συγκεκριμένα από το λιμάνι του Λαυρίου. Βέβαια, ο πιο γρήγορος τρόπος για να ταξιδέψετε στα Ψαρά είναι από τη Χίο, μιας και όπως θα δείτε στον χάρτη, αυτά τα δύο νησιά είναι δίπλα. Η Χίος είναι προσβάσιμη είτε με αεροπλάνο, είτε με πλοίο από την Αθήνα και τον Πειραιά αντίστοιχα.
Η ιστορία & η μυθολογία γύρω από τα Ψαρά
Τα αρχαιολογικά ευρήματα μας δείχνουν ότι τα Ψαρά κατοικούνταν από τη Μυκηναϊκή εποχή και οι κάτοικοί τους βασίζονταν στη ναυτιλία για να βγάλουν τα προς το ζην. Μάλιστα, το νησί έπαιζε σημαντικό ρόλο στις θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ της Μικράς Ασίας και της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Τα Ψαρά ερήμωσαν για μικρό χρονικό διάστημα κατά τον Μεσαίωνα, έως ότου εγκαταστάθηκαν στα νησιά Έλληνες από τη Θεσσαλία κατά τον 15ο αιώνα σε μια προσπάθεια αποφυγής των τουρκικών εισβολών.
Την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, τα Ψαρά έπαιξαν καθοριστικό ρόλο ως ναυτική δύναμη καταστρέφοντας πολλές τουρκικές ναυτικές μονάδες υπό τη διοίκηση του ναυάρχου Κωνσταντίνου Κανάρη.
Το 1822, έλαβε χώρα το Ολοκαύτωμα στη Μαύρη Ράχη, η ιστορική καταστροφή των Ψαρών, όπου οι Τούρκοι κατέκτησαν το νησί και οι κάτοικοι αυτοθυσιάστηκαν για την απελευθέρωση της πατρίδας τους.
Το γεγονός της καταστροφής του νησιού ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες της εποχής, ανάμεσά στους οποίους ήταν και ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος που έγραψε το ποίημα «Στα Ψαρά», ο ποιητής Διονύσιος Σολωμός με το ποίημα «Η Καταστροφή των Ψαρών» και ο ζωγράφος Νικόλαος Γύζης με τον διάσημο πίνακα «Η Καταστροφή των Ψαρών».
Στις 21 Οκτωβρίου του 1912, τα Ψαρά ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα και τότε πολλοί από τους λίγους κατοίκους που είχαν διαφύγει επέστρεψαν στο νησί. Για να τιμήσει η ελληνική Βουλή τη θυσία τους, το 1844 είχε ορίσει οι μετεγκατασταθέντες Ψαριανοί στην Ερέτρια (τα «Νέα Ψαρά») να έχουν για 100 χρόνια το δικαίωμα να εκλέγουν δύο βουλευτές.
Μετά την απελευθέρωση του νησιού όμως, το σχετικό άρθρο τροποποιήθηκε και ορίστηκε να εκλέγουν δύο βουλευτές μέχρι το 1944 και μάλιστα από κοινού, από τα Παλαιά Ψαρά (τα Ψαρά και η νησίδα Αντίψαρα) και τα Νέα Ψαρά. Λόγω του Εμφυλίου, αυτή η απόφαση εφαρμόσθηκε το 1946.
Σήμερα, ο πληθυσμός του νησιού απαριθμεί γύρω στους 450 κατοίκους, με τους περισσότερους να είναι ναυτικοί, ενώ πολλοί ασχολούνται με το ψάρεμα και την μελισσοκομία, στηρίζοντας την τοπική οικονομία του νησιού.
Η πρωτεύουσα των Ψαρών
Ο Οικισμός των Ψαρών είναι το μοναδικό κατοικημένο χωριό που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού. Ο οικισμός έχει παραδοσιακό χαρακτήρα με πέτρινα σπίτια, κόκκινες κεραμοσκεπές και στενά δρομάκια που απλώνονται γύρω από το ομώνυμο λιμάνι.
Μερικά αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφθείτε όσο θα βρίσκεστε στο χωριό είναι το Σπίτι του Κωνσταντίνου Κανάρη και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Τα πιο αξιόλογα αξιοθέατα στα Ψαρά
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου είναι το στολίδι του νησιού που βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του χωριού. Η εκκλησία χτίστηκε το 1793 προς τιμήν του Αγίου Νικολάου, προστάτη των ναυτικών.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο ναός κατασκευάστηκε με μάρμαρα που έφεραν οι κάτοικοι της Χίου από τη Μάλτα, τη Μασσαλία και από άλλα νησιά του Αιγαίου. Αν και θα πρέπει να ανεβείτε εξήντα σκαλοπάτια για να επισκεφθείτε την εκκλησία, αξίζει τον κόπο, καθώς η θέα θα σας αποζημιώσει.
Οι αρχαιολογικοί Χώροι
Ο Αρχαιολογικός Χώρος Αρχοντικίου βρίσκεται στην ομώνυμη περιοχή. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως τα ίχνη ενός αξιόλογου μυκηναϊκού οικισμού. Στην ίδια περιοχή βρέθηκε ένα αρχαίο νεκροταφείο με ενδιαφέροντα ευρήματα που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χίου.
Τα ιστορικά μνημεία
Το Σπίτι του Κωνσταντίνου Κανάρη βρίσκεται στο χωριό Ψαρά. Ο θρυλικός καπετάνιος, που ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ήρωες της Επανάστασης του 1821, γεννήθηκε στα Ψαρά το 1793. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης ήταν επίσης ναύαρχος και διετέλεσε πρωθυπουργός και υπουργός Ναυτιλίας.
Το Μνημείο του Ολοκαυτώματος βρίσκεται στο λόφο της Μαύρης Ράχης. Στις 22 Ιουνίου 1824, 120 Ψαριανοί πολεμιστές αποφάσισαν να θυσιαστούν σε αυτό το μέρος, αντί να αιχμαλωτιστούν από τους Οθωμανούς. Σήμερα, υπάρχει ένα μνημείο στον απότομο βράχο προς τιμήν των αθάνατων υπερασπιστών του ιδεώδους της ελευθερίας. Τα ονόματα των πολεμιστών είναι χαραγμένα εκεί.
Ο Φάρος των Ψαρών βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, στην κορυφή του ακρωτηρίου του Αγίου Γεωργίου και το ύψος του φτάνει τα 78 μέτρα. Κατασκευάστηκε το 1909 από τη Γαλλική Εταιρεία Οθωμανικών Φάρων, ενώ εντάχθηκε στο δίκτυο των Ελληνικών Φάρων μετά την απελευθέρωση των Ψαρών.
Η χερσόνησος του Παλαιοκάστρου περιβάλλει τη δυτική πλευρά του λιμανιού των Ψαρών. Τα πλακόστρωτα σκαλοπάτια οδηγούν στα ξωκλήσια της Αγίας Άννας και του Αγίου Ιωάννη. Ο λόφος της Μαύρης Ράχης βρίσκεται στη νότια πλευρά του Παλαιοκάστρου. Κατά την Επανάσταση του 1821, οι κάτοικοι των Ψαρών μετέφεραν κανόνια σε αυτό το μέρος και κατασκεύασαν έναν χώρο που χρησιμοποιήθηκε ως φρούριο.
Τα Σπιτάλια είναι ένα ιστορικό κτήριο του 18ου αιώνα που παλιότερα χρησίμευε ως λοιμοκαθαρτήριο. Σήμερα, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των Ψαρών.
Οι ναυτικοί του νησιού διέμεναν εκεί για ένα διάστημα κατά την επιστροφή τους από τα μακρινά ταξίδια τους. Όταν οι γιατροί επιβεβαίωναν πως οι ναυτικοί δεν έφεραν μολυσματικές ασθένειες, μπορούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Σήμερα, λειτουργεί εστιατόριο σε αυτά θολωτά κτίρια.
Τι δραστηριότητες μπορείτε να κάνετε στο νησί;
Πεζοπορία: Τα Ψαρά είναι ιδανικός προορισμός για τους λάτρεις της πεζοπορίας. Μία από τις ομορφότερες διαδρομές ξεκινά από το χωριό Ψαρά και κατευθύνεται προς τη νότια πλευρά του νησιού. Η διαδρομή οδηγεί στη χερσόνησο του Παλαιοκάστρου και στο λόφο της Μαύρης Ράχης.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα διαδρομή ξεκινά από το χωριό Ψαρά προς τη βόρεια πλευρά του νησιού. Η διαδρομή οδηγεί στο Μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Κολύμβηση με αναπνευστήρα: Τα κρυστάλλινα νερά των Ψαρών είναι ιδανικά για τους λάτρεις του κολύμβησης με αναπνευστήρα. Μην ξεχάσετε, λοιπόν, να έχετε μαζί σας τη μάσκα σας!
Οι παραλίες των Ψαρών είναι απλώς συναρπαστικές!
Η παραλία της Ψιλή Άμμου είναι μια από τις ωραιότερες και πιο γραφικές παραλίες της Μεσογείου. Η παραλία βρίσκεται στο νησί των Αντίψαρων και είναι προσβάσιμη με εκδρομικά σκάφη από το λιμάνι των Ψαρών.
Η Αγία Κυριακή είναι μια απομονωμένη, αμμώδης παραλία με κρυστάλλινα νερά που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νησιού.
Το Αρχοντίκι είναι μια παραλία με βότσαλα και αμμουδιά που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού.
Το Φανάρι είναι μια πεντακάθαρη παραλία, όχι ιδιαίτερα κοσμική, με κρυστάλλινα νερά, που βρίσκεται στη νότια πλευρά των Ψαρών.
Το Φτελιό είναι μια μεγάλη παραλία με αμμουδιά και κρυστάλλινα νερά που εκτείνεται προς τα βορειοδυτικά.
Το Κατσούνι είναι μια χρυσαφένια αμμουδιά με κρυστάλλινα, καθαρά νερά στην ανατολική πλευρά. Είναι μια από τις πιο όμορφες παραλίες των Ψαρών που πρέπει οπωσδήποτε να πάτε για μπάνιο.
Ο Κάτω Γιαλός είναι μια μεγάλη παραλία με άμμο και κρυστάλλινα νερά προς τα νοτιοδυτικά.
Η Λάκκα είναι μια εξίσου μεγάλη παραλία με κρυστάλλινα νερά που βρίσκεται στη δυτική πλευρά. Είναι από τις πιο επισκέψιμες παραλίες των Ψαρών, λόγω της εύκολης πρόσβασης που έχουν οι τουρίστες.
Η Λαζαρέτα είναι επίσης μια αμμώδης παραλία με κρυστάλλινα, καθαρά νερά που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού.
Η Λήμνος βρίσκεται επίσης στη νότια πλευρά του νησιού και είναι από τις πιο δημοφιλείς παραλίες στα Ψαρά.
Τα Σπιτάλια είναι μια μεγάλη χρυσαφένια αμμουδιά με κρυστάλλινα καθαρά νερά που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού.
Τα τοπικά προϊόντα & οι σπεσιαλιτέ των Ψαρών
Δεν υπάρχει περίπτωση να φύγετε από το νησί αν δεν δοκιμάσετε μερικά από τα πιο γνωστά ντόπια προϊόντα των κατοίκων, όπως το κεφαλοτύρι, η κοπανιστή, το τουλουμοτήρι, η μυζήθρα και το εξαιρετικό θυμαρίσιο μέλι των Ψαρών.
Οι τοπικές σπεσιαλιτέ του νησιού περιλαμβάνουν παραδοσιακά πιάτα με θαλασσινά. Μάλιστα, αν δεν το γνωρίζετε, τα Ψαρά είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς αστακού στην Ελλάδα. Επίσης, θα έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε το πιάτο με γεμιστό κατσικάκι, το μαύρο ριζότο σουπιάς και τα κουφωτά μακαρόνια.
Εκδηλώσεις & Φεστιβάλ
- Στις 22 Ιουνίου πραγματοποιείται στο νησί η Μνήμη του Ολοκαυτώματος των Ψαρών.
- Κάθε 15 Αυγούστου πραγματοποιείται ο παραδοσιακός εορτασμός προς τιμή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
- Κάθε καλοκαίρι πραγματοποιείται το Τουρνουά Beach Volley Ψαρών στην παραλία Κατσούνι.
Μπορεί να μοιάζουν σαν να βρίσκονται στο πουθενά, αλλά στην πραγματικότητα τα Ψαρά είναι ένα μικρό νησί με τεράστια ναυτική ιστορία, που συνέβαλε σημαντικά στον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα του 1821! Αξίζει οπωσδήποτε να το επισκεφθείτε για λίγες ημέρες και να θαυμάσετε την πλούσια ιστορία αυτού του τόπου.
Διαβάστε ακόμα στο Manday.gr:
