Η Σαλαμίνα είναι ένα ορεινό νησί με ένδοξη ιστορία και μυστηριώδεις ομορφιές, που περιμένουν να τις ανακαλύψετε. Αν και αυτό το νησί βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Αθήνα, φαίνεται να ζει στον δικό του κόσμο, έναν κόσμο γεμάτο αντιθέσεις που καλεί τους ταξιδιώτες να τον εξερευνήσουν.
Το αρχαίο λιμάνι των Αμπελακίων στολισμένο από την Ακρόπολη της Σαλαμίνας, το γοητευτικό ψαροχώρι Αιάντειο με τα ερείπια της πόλης των ηρώων του Τρωικού Πολέμου, το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, περιτριγυρισμένο από ένα καταπράσινο πευκοδάσος, το σπήλαιο του Ευριπίδη και η γραφική ακτογραμμή της Καραϊσκάκιας με τους υπέροχους φοίνικες είναι μερικά από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού.
Πώς πάω στη Σαλαμίνα;
Η Σαλαμίνα είναι προσβάσιμη με πλοίο από το λιμάνι του Πειραιά. Το ταξίδι από την Αθήνα διαρκεί συνήθως σαράντα λεπτά. Η Σαλαμίνα είναι επίσης προσβάσιμη με καραβάκι από το λιμάνι του Περάματος, με τη διαδρομή να είναι γύρω στα δεκαπέντε λεπτά.
Κοντινά νησιά είναι η Αίγινα και το Αγκίστρι, οπότε αν προγραμματίσετε ταξίδι στα νησιά του Αργοσαρωνικού, αξίζει να τα επισκεφθείτε.
Η Ιστορία & η Μυθολογία του νησιού
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Σαλαμίνα πήρε το όνομά της από την ομώνυμη κόρη του Ασωπού, την οποία ερωτεύτηκε ο Ποσειδώνας. Από την «ένωσή» τους γεννήθηκε ο Κυχρεύς, ο πρώτος βασιλιάς του νησιού.
Ο Τελαμώνας ήταν ο δεύτερος βασιλιάς του νησιού που παντρεύτηκε τη Γλαύκη, την κόρη του Κυχρέως. Μετά τον θάνατό της, παντρεύτηκε την Περίβοια που γέννησε τον θρυλικό Αία, αρχηγό του Σαλαμινικού στρατού στον Τρωικό Πόλεμο.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι η Σαλαμίνα κατοικούνταν από τη νεολιθική εποχή. Το πιο αξιοσημείωτο ιστορικό γεγονός του νησιού είναι η Μεγάλη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, που είχε ως αποτέλεσμα τη ναυτική νίκη του Στόλου της Συμμαχίας των Ελληνικών Κρατών κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας το 480 π.Χ.
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η Σαλαμίνα κέρδισε ορισμένα οφέλη, λόγω της στρατηγικής γεωγραφικής της θέσης, ενώ οι κάτοικοι του νησιού συμμετείχαν ενεργά στον αγώνα για την απελευθέρωση. Οι Σαλαμίνιοι συμμετείχαν προηγουμένως στην εξέγερση του Ορλώφ, ενώ η Φιλική Εταιρεία, ιδρύθηκε υπό την ηγεσία του ηγούμενου της Μονής Φανερωμένης.
Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, η Σαλαμίνα κατείχε ζωτική θέση στον αγώνα για ανεξαρτησία βοηθώντας τα ηγετικά στελέχη της επανάστασης ως χώρος φιλοξενίας και στρατιωτικό νοσοκομείο.
Στο τέλος της επανάστασης, η Σαλαμίνα γνώρισε την ανάπτυξη των ναυτικών επαγγελμάτων και την ίδρυση του Βάσης του Ελληνικού Ναυτικού. Σημαντικό ρόλο στην αντίσταση κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής (1941-1944) έπαιξαν και οι Σαλαμίνιοι.
Η πρωτεύουσα της Σαλαμίνας
Η πόλη της Σαλαμίνας, γνωστή ως Κουλούρη, είναι η πρωτεύουσα του νησιού, το οποίο έχει πληθυσμό περίπου 37 χιλιάδες κατοίκους. Η σύγχρονη πόλη έχει διατηρήσει το παραδοσιακό της χρώμα μέσα από τις γραφικές γειτονιές της.
Ένα από τα πιο όμορφα μέρη της πόλης είναι η ακτή του Καραϊσκάκη με τους πανέμορφους φοίνικες. Τα σημαντικότερα μνημεία του Κουλουρίου περιλαμβάνουν τον καθεδρικό ναό του Αγίου Μηνά, την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, τους Ανεμόμυλους, τη Μονή Φανερωμένης και το Λαογραφικό Μουσείο.
Τα καλύτερα αξιοθέατα της Σαλαμίνας
Το Σπήλαιο του Ευριπίδη
Το Σπήλαιο του Ευριπίδη είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Σαλαμίνας που βρίσκεται στο χωριό Περιστέρια.
Πρόκειται για μια στενή σπηλιά με δέκα θαλάμους περίπου σαράντα επτά μέτρα σε βάθος. Σύμφωνα με την παράδοση, ο μεγάλος τραγικός γεννήθηκε στη Σαλαμίνα το 480 π.Χ., την ημέρα της ιστορικής ναυμαχίας της Σαλαμίνας και συνήθιζε να συνθέτει το έργο του σε αυτό το σπήλαιο.
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως ευρήματα από τη Νεολιθική περίοδο, όπως λίθινα αντικείμενα, τάφους, αγγειοπλαστικά ειδώλια και κοσμήματα που υποδηλώνουν τη μακροχρόνια χρήση του σπηλαίου ως καταφύγιο και χώρος λατρείας. Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα θεμέλια του ιερού του Διονύσου.
Η Μονή Φανερωμένης
Η Μονή Φανερωμένης είναι το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της Σαλαμίνας και βρίσκεται στην κατάφυτη περιοχή της Φανερωμένης. Το μοναστήρι είναι μια τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, ενώ το εσωτερικό του κυρίως ναού είναι διακοσμημένο με τοιχογραφίες του Γεωργίου Μάρκου.
Η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων λειτουργεί ως εκκλησιαστικό μουσείο εκθέτοντας ιερά σκεύη, χειρόγραφα, εικόνες και όπλα από την Επανάσταση του 1821.
Αξιοσημείωτη ήταν η εθνική δράση του μοναστηριού στην Επανάσταση του 1821, καθώς λειτούργησε ως καταφύγιο για γυναίκες και παιδιά. Τα κελιά της μονής μπορούν να φιλοξενήσουν προσκυνητές που επιθυμούν να διανυκτερεύσουν εκεί. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 23 Αυγούστου.
Ο Τάφος των Αγωνιστών της Σαλαμίνας
Ο συγκεκριμένος τάφος βρίσκεται στην περιοχή του ακρωτηρίου Κυνόσουρα. Η τοποθεσία έχει θέα στη θάλασσα στην περιοχή όπου έγινε η περίφημη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. Ο κυκλικός τάφος κατασκευάστηκε με ασβεστόλιθο και χαλίκι του γλύπτη Αχιλλέα Βασιλείου προς τιμή των ανδρών που πολέμησαν και πέθαναν για την Ελλάδα.
Ήταν μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες όλων των εποχών που καθόρισε την τελική έκβαση των Περσικών Πολέμων. Ο Θεμιστοκλής ανέπτυξε ένα σχέδιο για τη μάχη σε μια τοποθεσία που ευνοούσε τα μικρότερα, ταχύτερα ελληνικά πλοία. Ο περσικός στόλος καταστράφηκε και η απειλή για κατάκτηση της Πελοποννήσου χάθηκε μαζί του.
Το χωριό Αμπελάκια
Το χωριό Αμπελάκια είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Σαλαμίνας στον χάρτη. Είναι ένας γοητευτικός οικισμός και ένα εκλεκτό δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Σαλαμίνας.
Τα Αμπελάκια έχουν μια αυθεντική νησιώτικη ομορφιά στολισμένη με διατηρημένα παλιά σπίτια και τα στενά δρομάκια. Τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής περιλαμβάνουν την ακρόπολη της Σαλαμίνας, τον τάφο των αγωνιστών της Σαλαμίνας και το κτίριο του δημαρχείου.
Οι Αρχαιολογικοί Χώροι του νησιού
Η Ακρόπολη της Αρχαίας Σαλαμίνας βρίσκεται στην περιοχή Κανάκια. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν στο ταξίδι τους τα ερείπια της αρχαίας πόλης Κουλούρη, που είναι ο παλαιότερος οικισμός της Σαλαμίνας.
Τα Ανάκτορα του Αίαντα βρίσκονται στην περιοχή Κανάκια. Ο αρχαιολόγος Γιάννης Λώλος βρήκε απομεινάρια του παλατιού, ενώ έκανε πεζοπορία στη Σαλαμίνα το 1999 και ηγήθηκε των αρχαιολογικών ανασκαφών για μια περίοδο έξι ετών. Σύμφωνα με τον Λώλο, αυτή ήταν η έδρα του ναυτικού βασιλείου της Σαλαμίνας.
Τα Μουσεία και τα Ιστορικά Σπίτια
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαλαμίνας βρίσκεται στην πόλη της Σαλαμίνας. Στο μουσείο εκτίθενται ευρήματα από την αρχαία πόλη της Σαλαμίνας και τους οικισμούς Κανάκια, Περιστέρια, Κυνόσουρα και Αιάντειο.
Αυτά περιλαμβάνουν κεραμικά αγγεία, φιγούρες, χάλκινα αντικείμενα, λίθινα εργαλεία και μια πλούσια συλλογή ταφικών και αναθηματικών ανάγλυφων από τη νεολιθική περίοδο έως τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού.
Στο νέο Δημαρχείο του νησιού στεγάζεται το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Σαλαμίνας. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν λαογραφικά αντικείμενα της ιστορίας του νησιού με τοπικές ενδυμασίες, έπιπλα, σκεύη και κεραμικά αντικείμενα της καθημερινής ζωής των κατοίκων.
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Σαλαμίνας στεγάζεται στο νέο Δημαρχείο του νησιο. Τα εκθέματα αποτελούνται από 15.000 βιβλία και 10.000 τίτλους όλων των κατηγοριών καθώς και αρχείο εφημερίδων τοπικού ενδιαφέροντος και αρχειακές εκδόσεις Σαλαμίνιων συγγραφέων.
Το Σπίτι του Άγγελου Σικελιανού έχει κηρυχθεί ιστορικό μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο Άγγελος Σικελιανός ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της Ελλάδας που διέμενε σε αυτό το σπίτι. Το μνημείο έχει μετατραπεί σε μουσείο.
Το Ναυτικό Μουσείο Σαλαμίνας είναι ένα υπαίθριο μουσείο που βρίσκεται στο λιμάνι των Παλουκιών. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν ναυτικά αντικείμενα από τη ναυτική παράδοση του νησιού.
Άλλα Μνημεία που αξίζει να δείτε στη Σαλαμίνα
Ο Φάρος της Σαλαμίνας βρίσκεται στη νοτιότερη πλευρά του νησιού. Είναι ένας πετρόκτιστος φάρος που κατασκευάστηκε το 1901 και προσφέρει εκπληκτική θέα στις γύρω περιοχές.
Το Μετρολογικό Ανάγλυφο της Σαλαμίνας είναι το δεύτερο μετρολογικό ανάγλυφο στον κόσμο. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν μια πλάκα από ανάγλυφα από σκληρό πωρόλιθο που απεικονίζει το ανθρώπινο σώμα που αντιστοιχεί σε μετρικές μονάδες.
Οι Ανεμόμυλοι της Σαλαμίνας χτίστηκαν τον 18ο αιώνα στο λόφο του Αγίου Νικολάου. Οι δύο ανεμόμυλοι είναι οι μοναδικοί σωζόμενοι από τους δέκα ανεμόμυλους που κατασκευάστηκαν στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια της Σαλαμίνας. Οι ανεμόμυλοι κατασκευάστηκαν με σκοπό τη διασφάλιση των επισιτιστικών αναγκών του νησιού.
Δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε στη Σαλαμίνα
Ποδηλασία: Η εξοχή της Σαλαμίνας είναι ιδανικό μέρος για τους λάτρεις του ποδηλάτου. Νοικιάστε ένα ποδήλατο και ανακαλύψετε τις παραλίες και τα χωριά της Σαλαμίνας μαζί με το δάσος των Κανακίων.
Κάμπινγκ: Είστε λάτρης του κάμπινγκ; Κάμπινγκ θα βρείτε στο χωριό Κακή Βίγλα και στον Άγιο Νικόλαο.
Ιππασία: Η Σαλαμίνα προσφέρει αναζωογονητικές εμπειρίες ιππασίας κατά μήκος της ακτής. Μπορείτε να βρείτε τη σχολή ιππασίας στο χωριό Κανάκια.
Περπάτημα: Η Σαλαμίνα φιλοξενεί πολλά μονοπάτια πεζοπορίας. Το δάσος της Φανερωμένης και το δάσος των Κανακίων είναι ιδανικά για περπάτημα και πικνίκ.
Οι Παραλίες του νησιού
Η Ηλιακτή είναι μια βοτσαλωτή και αμμώδης παραλία με γαλανά νερά και καταπράσινη βλάστηση που βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Σαλαμίνας. Θεωρείται η πιο όμορφη παραλία του νησιού.
Τα Κανάκια είναι μια απομονωμένη βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά που βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού. Στην άκρη της παραλίας, υπάρχει μια μικρή μαρίνα για ιστιοπλοϊκά. Η παραλία είναι καλά οργανωμένη και διαθέτει ταβέρνες με εξαιρετικό φαγητό.
Η Κακή Βίγλα είναι μια αμμώδης παραλία με κρυστάλλινα νερά και καταπράσινη βλάστηση που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού. Η παραλία είναι ιδανική για κολύμβηση με αναπνευστήρα.
Ο Λιμνιώνας είναι μια ειδυλλιακή βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά. Η παραλία είναι απόμερη, ιδανική για όσους αναζητούν ηρεμία και απομόνωση.
Τα Περιστέρια είναι μια βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά που βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού. Η παραλία θεωρείται μια από τις πιο καθαρές παραλίες του νησιού και είναι ιδανική για όσους αναζητούν ένα απομονωμένο και ήσυχο μέρος. Στην περιοχή υπάρχουν πολλές ταβέρνες.
Η Ψιλή Άμμος είναι μια λευκή αμμουδιά με κρυστάλλινα νερά και κέδρους που βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού. Η παραλία προσφέρει πανοραμική θέα στις γύρω περιοχές.
Το Σατερλί είναι μια βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά και μια γραφική παραθαλάσσια ταβέρνα. Η παραλία είναι απόμερη, ιδανική για όσους αναζητούν ηρεμία και απομόνωση.
Τα Βασιλικά είναι μια βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά στολισμένη από το γοητευτικό ξωκλήσι των Αγίων Αναργύρων. Η παραλία είναι καλά οργανωμένη με beach bar.
Τα τοπικά Προϊόντα & οι Σπεσιαλιτέ του νησιού
Τα τοπικά προϊόντα της Σαλαμίνας περιλαμβάνουν τα μύδια, το χταπόδι, τις γαρίδες και τα πιάτα με κρέας, όπως ψητό αρνί και χοιρινό. Οι τοπικές σπεσιαλιτέ του νησιού περιλαμβάνουν το γαλακτομπούρεκο, τα μουστοκούλουρα και το παραδοσιακό ψωμί που ψήνεται στον ξυλόφουρνο.
Οι Εκδηλώσεις & τα Φεστιβάλ
- Κάθε Μάιο, το Φεστιβάλ Καραϊσκάκεια λαμβάνει χώρα στο νησί της Σαλαμίνας φιλοξενώντας μια σειρά αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων προς τιμήν του Γεωργίου Καραϊσκάκη, ενός από τους μεγαλύτερους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης.
- Κάθε Αύγουστο, το Φεστιβάλ Αιάντεια λαμβάνει χώρα στο νησί της Σαλαμίνας φιλοξενώντας μια σειρά από πολιτιστικές, μουσικές, θεατρικές και αθλητικές εκδηλώσεις.
- Κάθε τέλος Αυγούστου διοργανώνεται η Γιορτή των Ψαράδων από τον Αλιευτικό Σύλλογο Σαλαμίνας.
- Κάθε 23 Αυγούστου γίνεται ο καθιερωμένος εορτασμός προς τιμήν της Παναγίας στη Μονή Φανερωμένης.
- Κάθε Σεπτέμβριο, το Φεστιβάλ Σαλαμίνας λαμβάνει χώρα στο νησί φιλοξενώντας μια σειρά από πολιτιστικές εκδηλώσεις με σκοπό τον εορτασμό της Μεγάλης Ναυμαχίας της Σαλαμίνας.
- Κάθε χρόνο, το Φεστιβάλ του Δήμου Σαλαμίνας πραγματοποιείται στο Ευριπίδειο Θέατρο φιλοξενώντας μια σειρά από πολιτιστικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες.
- Κάθε χρόνο, το Φεστιβάλ του Δήμου Αμπελακίων πραγματοποιείται στο Πέτρινο Θέατρο Σεληνίων, φιλοξενώντας μια σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Είναι ένα από τα νησιά του Αργοσαρωνικού που μπορεί να μην έχει κοσμοπολίτικο αέρα, ωστόσο, κατέχει μια σπουδαία ιστορία την οποία όλοι οφείλουμε να γνωρίζουμε. Αν είστε από Αθήνα ή από περιοχές της Πελοποννήσου, πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το νησί που θα σας ανταμείψει με τον αρχαιολογικό, πολιτιστικό και ιστορικό θησαυρό του!
Διαβάστε ακόμα στο Manday.gr:
