Από τα απαιτητικά ορεινά μονοπάτια του όρους Σάος ή Φεγγάρι (η ψηλότερη κορυφή του Αιγαίου) μέχρι τους μυστικούς καταρράκτες και τις ζωντανές παραδόσεις της Χώρας, η ενέργεια αυτού του νησιού θα σας παρασύρει. Και όταν αυτό το νησί «βουνό» του Βορείου Αιγαίου λουσθεί στο φως του φεγγαριού, αινιγματικοί αρχαίοι γρίφοι θα ζωντανέψουν μπροστά στα μάτια σας.
Είναι λογικό όταν επισκέπτεστε ένα νέο προορισμό, να πλημμυρίζουν τις σκέψεις σας αμέτρητες ερωτήσεις, όπως «Πώς θα πάω στο νησί;», «Τι μπορώ να κάνω εκεί;», «Υπάρχουν αξιοθέατα που αξίζουν τον κόπο μιας επίσκεψης;», «Τι δραστηριότητες μπορεί να μου προσφέρει το νησί;», «Πού θα μείνω; Σε κάποιο κάμπινγκ, ενοικιαζόμενο δωμάτιο ή ξενοδοχείο;», «Τι πρέπει να δοκιμάσω από την τοπική κουζίνα;».
Μην ανησυχείτε! Αυτός ο σύντομος οδηγός είναι εδώ για να σας βοηθήσει. Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια ματιά σε όλες τις πληροφόριες που χρειάζεστε για να περάσετε τις πιο αξέχαστες διακοπές της ζωής σας στην όμορφη Σαμοθράκη.
Πώς πάω στη Σαμοθράκη;
Μπορείτε να ταξιδέψετε στο νησί με πλοίο από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στη Βόρεια Ελλάδα. Το ταξίδι διαρκεί περίπου δύο ώρες, οπότε δεν θα ταλαιπωρηθείτε. Αν είστε από Αθήνα ή από Θεσσαλονίκη, θα πάτε με αεροπλάνο μέχρι την Αλεξανδρούπολη και από εκεί θα κλείσετε τα ακτοπλοϊκά σας για το νησί.
Η ιστορία & η μυθολογία της Σαμοθράκης
Τα Καβείρια Μυστήρια
Όπως τα Ελευσίνια μυστήρια, έτσι και τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης ήταν ιδιαίτερα σεβαστά στον αρχαίο κόσμο της Μεσογείου. Οι Καβείροι ήταν μυστικιστικές θεότητες που εμφανίζονταν σε διάφορες περιοχές του αρχαίου κόσμου, όπως στη Λήμνο, την Ίμβρο, τη Σαμοθράκη και τη Θήβα.
Το Ιερό των Μεγάλων Θεών θεωρούνταν ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά κέντρα της χώρας, σεβαστό και προστατευμένο μέχρι τα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ. Ένα πέπλο μυστηρίου τυλίγει το νησί της Σαμοθράκης ή το νησί του Αιόλου, όπως ονομαζόταν στην αρχαιότητα, καθώς σύμφωνα με τη μυθολογία εδώ κατοικούσαν οι Κάβειροι.
Πρόκειται για τα παιδιά ή εγγόνια του Ηφαίστου και της Καβειρούς, τρία αρσενικά -οι Κάβειροι- και τρία θηλυκά -οι Καβειρίδες νύμφες.
Στη Σαμοθράκη πάντως φαίνεται πως λατρεύονταν με τα Καβείρια Μυστήρια στο Ιερό των Μεγάλων Θεών που σώζεται ως τις μέρες μας (τέσσερις Θεοί, δύο θηλυκοί η Αξίερος και η Αξιοκέρα και δύο αρσενικοί, ο Αξιοκέρσος και ο Κάσμιλος, που αργότερα ταυτίστηκαν οι μεν με τις Δήμητρα και Περσεφόνη και οι δε με τους Άδη και Ερμή).
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, που είχε μυηθεί στα Καβείρια Μυστήρια, οι Κάβειροι ήταν θεοί των Πελασγών. Η λατρεία των Καβείρων συνδέεται με αυτήν της Μητέρας Φύσης και της γονιμότητάς της, ενώ η παράσταση καβειριακών αγγείων που απεικονίζει τον Κάβειρο ξαπλωμένο σε στάση οινοποσίας, σαν τον Διόνυσο, μαρτυρά την εφάμιλλη σχέση με τη διονυσιακή λατρεία.
Ο χαρακτηριστικότερος ίσως μύθος που αφορά τους Καβείρους είναι αυτός των Αργοναυτών, που για να φτάσουν στην Τροία πέρασαν από τη Σαμοθράκη.
Οι αργοναύτες αντιμετώπισαν μεγάλη θαλασσοταραχή στο ταξίδι τους, όταν ο Ορφέας, ο μόνος εκ των Αργοναυτών που είχε λάβει μέρος στις μυστηριακές τελετές της Σαμοθράκης, προσευχήθηκε στους Μεγάλους Θεούς και αμέσως οι άνεμοι κόπασαν, ενώ δυο αστέρια φάνηκαν πάνω από το κεφάλι των Διόσκουρων, ως απάντηση από τους Θεούς.
Αναφορά στο νησί γίνεται επίσης στην Ιλιάδα του Ομήρου, όπου ο Ποσειδώνας παρακολουθεί τον Τρωικό Πόλεμο «επ’ ακροτάτης κορυφής Σάμου υληέσσης Θρηϊκής», δηλαδή «από την πιο ψηλή κορυφή της δασωμένης Σαμοθράκης».
Τέλος, λέγεται πως στα Καβείρια Μυστήρια συναντήθηκαν για πρώτη φορά οι γονείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Φίλιππος Β΄ και η Ολυμπιάδα, και πως εδώ πραγματοποιήθηκε η σύλληψη του μεγάλου στρατηλάτη.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι η Σαμοθράκη κατοικήθηκε από τους Πελασγούς, τους Κάρες και τους Θράκες από τη νεολιθική εποχή. Το 508 π.Χ., η Σαμοθράκη κατακτήθηκε από τους Πέρσες και στη συνέχεια από τους Αθηναίους.
Τον 5ο αιώνα π.Χ., η Σαμοθράκη έγινε μέλος της Δηλιακής Συμμαχίας. Στη συνέχεια, το νησί έγινε μέρος του Μακεδονικού Βασιλείου μέχρι τη μάχη της Πύδνας, όπου η Σαμοθράκη έγινε ανεξάρτητη.
Το 70 μ.Χ., η Σαμοθράκη περιήλθε στην κυριαρχία της Ρωμαϊκής και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Στη συνέχεια, το νησί πέρασε στην κυριαρχία των Ενετών και ύστερα των Οθωμανών. Η Σαμοθράκη επανενώθηκε με το Ελληνικό Κράτος το 1913.
Η πρωτεύουσα της Σαμοθράκης
Ο Οικισμός της Χώρας είναι η πρωτεύουσα της Σαμοθράκης που βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του νησιού, με τον πληθυσμό του να αγγίζει τους 359 κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή του 2021). Κηρυγμένος ως διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός, το χωριό απλώνεται αμφιθεατρικά ανάμεσα στις βουνοπλαγιές του Σάος.
Το όμορφο χωριό έχει καταφέρει να διατηρήσει την παραδοσιακή του ταυτότητα και διακρίνεται για τα πέτρινα σπίτια και τις πλακόστρωτες πλατείες του. Αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφθείτε στο ταξίδι σας εδώ περιλαμβάνουν την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, το Λαογραφικό Μουσείο και τα ίχνη του Κάστρου του Γατελούζι.
Αξιόλογα αξιοθέατα της Σαμοθράκης
Φτερωτή Νίκη… Νίκη της Σαμοθράκης
Στο μουσείο του Λούβρου του Παρισιού, το άγαλμα της Φτερωτής Νίκης της Σαμοθράκης στέκεται ψηλό και επιβλητικό, σκαλισμένο σε παριανό μάρμαρο με τις απίστευτες λεπτομέρειες των φτερών και τις πτυχές του λινού χιτώνα της.
Το Άγαλμα της Φτερωτής Νίκης της Σαμοθράκης ή αλλιώς Νίκη της Σαμοθράκης ανακαλύφθηκε στον αρχαιολογικό χώρο των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης από τον αρχαιολόγο Charles Champoiseau το 1863.
Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες, το άγαλμα συμβολίζει μια μεγάλη νίκη σε μια ναυμαχία. Το άγαλμα δημιουργήθηκε τον 2ο αιώνα π.Χ. Από το 1884, το άγαλμα είναι ένα από τα κύρια εκθέματα του Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι.
Η Φύση της Σαμοθράκης
Η Σαμοθράκη είναι προικισμένη με τα ωραιότερα στοιχεία της φύσης. Το Δάσος Μαρτίνι είναι ένα πυκνό δάσος με καστανιές που θυμίζει ζούγκλα με πλατύφυλλους θάμνους. Η Σαμοθράκη έχει άφθονα ρυάκια και καταρράκτες που καταλήγουν στη θάλασσα. Το όρος Σάος είναι το τρίτο ψηλότερο βουνό του Αιγαίου που δεσπόζει σε ολόκληρο το νησί.
Η λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα και ο Υγρότοπος της Βδελολίμνης αποτελούν σημαντικά καταφύγια για τα αποδημητικά είδη πουλιών. Ωστόσο, τα ορόσημα της Σαμοθράκης είναι τα ρέματα και οι καταρράκτες που ρέουν από το όρος Σάος μέχρι τη θάλασσα. Στο δρόμο τους προς το Αιγαίο, τα ρυάκια αυτά σχηματίζουν καταρράκτες και λεκάνες, τις λεγόμενες βάθρες.
Το Ρέμα του Φονιά είναι το μεγαλύτερο ρέμα του νησιού, ενώ ο Καταρράκτης της Κλείδωσης είναι ο ψηλότερος καταρράκτης του νησιού. Άλλα αξιοθέατα της φύσης περιλαμβάνουν τους Καταρράκτες της Γριάς Βάθρας, της Καρυάς και του Κρεμαστού.
Πανέμορφους καταρράκτες προσφέρουν και τα ρέματα του Άγκιστρου, του Αράπη, του Καραγιαννάκη και του Ξεροπόταμου. Μια άλλη σημαντική πτυχή της φύσης της Σαμοθράκης είναι οι Ιαματικές Θειούχες Πηγές Θερμών που βρίσκονται στη βόρεια πλευρά του χωριού Θέρμα.
Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 έχει ανακηρύξει μια μεγάλη περιοχή του νησιού ως προστατευόμενη περιοχή, λόγω της υψηλής οικολογικής της αξίας.
Το Ιερό των Μεγάλων Θεών
Το Ιερό των Μεγάλων Θεών είναι ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία της χώρας που βρίσκεται στη δυτική πλευρά της αρχαίας πόλης της Παλαιόπολης.
Η αρχαία πόλη της Σαμοθράκης ήταν χτισμένη στους βόρειους πρόποδες του Αγίου Γιώργη. Σήμερα διακρίνονται ακόμη θραύσματα από τους τοίχους και τα θεμέλια των σπιτιών.
Το κύριο θρησκευτικό κέντρο του Ιερού των Μεγάλων Θεών χρησιμοποιήθηκε ως τόπος λατρείας των μυστηρίων προς τιμήν των Μεγάλων Θεών. Τα Καβείρια Μυστήρια ήταν ένα θρησκευτικό γεγονός με μεγάλη σημασία στην αρχαιότητα.
Τα πολυάριθμα κτίσματα της περιοχής μαρτυρούν τη θρησκευτική δραστηριότητα του ιερού. Οι ενδείξεις θρησκευτικής δραστηριότητας χρονολογούνται από τον 7ο αιώνα π.Χ. αλλά η κατασκευή του μνημείου άρχισε τον 4ο αιώνα π.Χ.
Τα μνημεία περιλαμβάνουν το Πρόπυλο του Πτολεμαίου, μια μνημειακή πύλη αφιερωμένη στους θεούς από τον βασιλιά της Αιγύπτου, τον Ιερό Κύκλο, το μνημείο του Φιλίππου Αρριδαίου και του Αλέξανδρου Δ’, το Ανάκτωρο που ήταν ο τόπος όπου τελούνταν τα μυστήρια, το Αρσινόειο, τον Τέμενο, το Ιερό, τη Στοά που φιλοξενούσε τους επισκέπτες του ναού και ένα ακριβές αντίγραφο του αγάλματος της Νίκης που τιμά τη νίκη της Σαμοθράκης.
Το χωριό του Προφήτη Ηλία
Το χωριό του Προφήτη Ηλία είναι το πιο ορεινό χωριό που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού. Ο οικισμός είναι χτισμένος στις βουνοπλαγιές του Σάου με πανοραμική θέα προς τα νησιά Ίμβρο και Λήμνο και το Άγιο Όρος.
Το χωριό διακρίνεται για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του και εντυπωσιακό του ηλιοβασίλεμα. Επίσης, ο Προφήτης Ηλίας είναι γνωστός για το νόστιμο γεμιστό κατσικάκι της Σαμοθράκης.
Τα μουσεία
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης βρίσκεται στην Παλαιόπολη. Η πλειονότητα των εκθεμάτων βρέθηκε στον χώρο του Ιερού των Μεγάλων Θεών. Το πιο σημαντικό έκθεμα είναι το ακριβές αντίγραφο του αγάλματος της Νίκης της Σαμοθράκης. Το αρχικό άγαλμα εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.
Το Λαογραφικό Μουσείο στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό κτίριο του 19ου αιώνα στη Χώρα. Το μουσείο είναι αφιερωμένο στη λαογραφία και την αγροτική ιστορία του νησιού. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν γεωργικά εργαλεία, τοπικές ενδυμασίες, βαμβακερά σεντόνια, εργαλεία από νήματα και παραδοσιακά αντικείμενα.
Μάθετε Ακόμα: Σέριφος: Το νησί που δεν θα σε απογοητεύσει ποτέ!
Δραστηριότητες για τους ταξιδιώτες της Σαμοθράκης
Παρατήρηση πουλιών
Η χλωρίδα και η πανίδα της Σαμοθράκης είναι αρκετά αξιοσημείωτες. Το νησί έχει το τέλειο περιβάλλον για χιλιάδες αυτόχθονα και αποδημητικά πουλιά. Στην πραγματικότητα, η Σαμοθράκη αντιπροσωπεύει πολλές περιοχές με υψηλή οικολογική αξία που χρησιμεύουν ως κύριοι σταθμοί και καταφύγια αποδημητικών πτηνών.
Ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές της Σαμοθράκης θα έχετε την ευκαιρία να συναντήσετε πολυάριθμα είδη πτηνών, όπως κορμοράνους, γεράκια, ερωδιούς, κικινέζια κλπ. Η λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα και ο υδροβιότοπος της Βδελολίμνης είναι μερικές από τις σημαντικότερες περιοχές παρατήρησης πουλιών.
Κάμπινγκ
Η φυσική ποικιλομορφία του νησιού το καθιστά ιδανικό προορισμό για κάμπινγκ. Το δημοτικό κάμπινγκ Σαμοθράκης βρίσκεται κοντά στο χωριό Θέρμα.
Καγιάκ
Οι απρόσιτες παραλίες ανάμεσα σε εντυπωσιακούς βράχους, οι κρεμαστοί καταρράκτες που πέφτουν στη θάλασσα, οι γεωλογικοί σχηματισμοί σε συνδυασμό με την κατάφυτη βλάστηση δημιουργούν εκπληκτικά τοπία, ιδανικά για τους λάτρεις του καγιάκ.
Ορεινή ποδηλασία
Η πλούσια φυσική ποικιλομορφία της Σαμοθράκης είναι ιδιαίτερα κατάλληλη για ποδηλασία βουνού και δρόμου. Συναρπαστικά μονοπάτια από αγροτικούς δρόμους μέχρι μονοπάτια πεζοπορίας είναι διαθέσιμα σε διάφορα μέρη του νησιού.
Η καταλληλότερη τοποθεσία για ορεινή ποδηλασία είναι το χωριό Θέρμα. Το φαράγγι του Φονιά και ο καταρράκτης της Γριάς Βάθρας βρίσκονται σε κοντινή απόσταση.
Ιαματικές Πηγές
Το χωριό Θέρμα είναι γνωστό για τις ιαματικές θειούχες πηγές και τις θεραπευτικές του ιδιότητες από την αρχαιότητα. Οι πηγές είναι κατάλληλες για ασθένειες, όπως αρθρίτιδα, αρθροπάθειες, γυναικολογικές και δερματικές παθήσεις. Η θερμοκρασία κυμαίνεται από 30 έως 100 βαθμούς Κελσίου.
Οι καλύτερες παραλίες του νησιού
Το Καρκάνι είναι μια αμμώδης παραλία με γαλάζια νερά που βρίσκεται δίπλα στην παραλία της Παχειάς Άμμου. Η παραλία είναι κρυμμένη ανάμεσα σε ψηλούς βράχους, οπότε η πρόσβαση είναι δύσκολη.
Ο Κήπος είναι μια μεγάλη χρυσαφένια αμμουδιά με γαλάζια νερά που βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού. Είναι προσβάσιμη με καραβάκι από τα Θέρμα ή την Καμαριώτισσα.
Η Παχειά Άμμος είναι μια μεγάλη αμμώδης παραλία με γαλαζοπράσινα νερά που βρίσκεται στη νοτιότερη πλευρά του νησιού. Είναι η πιο όμορφη παραλία της Σαμοθράκης, προσβάσιμη μέσω ενός χωματόδρομου από το χωριό Λάκκωμα. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκεται το ξωκλήσι της Παναγίας της Κρημνιώτισσας.
Τα Θέρμα είναι μια αμμώδης και βοτσαλωτή παραλία με γαλάζια νερά που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του νησιού. Η γύρω βλάστηση δημιουργεί ένα πανέμορφο τοπίο!
Ο Βάτος είναι μια βοτσαλωτή παραλία με σμαραγδένια νερά που βρίσκεται στη νοτιότερη πλευρά του νησιού. Είναι μια από τις ομορφότερες παραλίες της Σαμοθράκης, ιδανική για τους φυσιολάτρεις. Ωστόσο, η παραλία είναι προσβάσιμη μόνο με καραβάκι από το λιμάνι της Καμαριώτισσας. Εκεί θα δείτε τον καταρράκτη του Κρεμαστού να πέφτει κατευθείαν στη θάλασσα από ύψος 180 μέτρων.
Τα τοπικά προϊόντα & οι σπεσιαλιτέ
Η Σαμοθράκη παράγει μερικά από τα πιο νόστιμα ελληνικά τυριά, όπως η μυζήθρα και το κεφαλοτύρι, το ελαιόλαδο, τα γλυκά κουταλιού, το εκλεκτό μέλι και το τσίπουρο.
Οι τοπικές σπεσιαλιτέ του νησιού περιλαμβάνουν παραδοσιακό κατσίκι γεμιστό με ρύζι και μυρωδικά τυλιγμένο σε λαδόκολλα και κατσίκι ψητό ή μαγειρεμένο με φρέσκα λαχανικά.
Εκδηλώσεις & Φεστιβάλ
- Κάθε καλοκαίρι στο νησί πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Καβείρων. Το φεστιβάλ φιλοξενεί μια σειρά από πολιτιστικές και μουσικές ειδικές εκδηλώσεις.
- Κάθε 17 Ιουλίου πραγματοποιείται η καθιερωμένη γιορτή προς τιμήν του Προφήτη Ηλία στο χωριό Προφήτης Ηλίας.
- Κάθε 15 Αυγούστου τελείται στον Ιερό Ναό της Παναγίας της Καμαριώτισσας ο καθιερωμένος εορτασμός προς τιμήν της κοιμήσεως της Θεοτόκου.
- Κάθε Αύγουστο πραγματοποιείται στο νησί το Φεστιβάλ Χορού. Γίνεται συνήθως υπό το φως του Αυγουστιάτικου φεγγαριού για μια περίοδο τεσσάρων ημερών.
- Κάθε Νοέμβριο πραγματοποιείται στη Σαμοθράκη η Γιορτή Τσίπουρου.