Ένα από τα πιο γνωστά ποτά παγκοσμίως που χρησιμοποείται και σαν βάση σε πολλά κοκτέιλς, η βότκα, έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία πίσω από τη παραγωγή της και η ακριβής προέλευσή της εξακολουθεί να μας διαφεύγει μέχρι σήμερα.
Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, έχουμε συνδέσει τη περίφημη βότκα με τη Ρωσία. Πράγματι, μια από τις πρώτες χώρες που υιοθέτησαν αυτό το ουδέτερο απόσταγμα ήταν οι Ρώσοι, αλλά στο προσκήνιο έρχονται και Πολωνοί, που διεκδικούν εξίσου τη πρωτοκαθεδρία αυτού του ποτού.
Στα ρωσικά η λέξη «vodka» μεταφράζεται ως νεράκι, ενώ στα πολωνικά η λέξη αναφέρεται σε οποιοδήποτε λευκό αποσταγμένο ποτό.
Κατ’ ουσίαν, η βότκα είναι ένα αποσταγμένο ποτό που παραδοσιακά είναι άχρωμο και άγευστο και το απολαμβάνουμε είτε μόνο του είτε ως βάση σε πολλά κοκτέιλ, όπως το Vodka Martini, το Bloody Mary με την εξίσου μυστηριώδη καταγωγή του και το Cosmopolitan.
Παρόλο που δεν έχει επιβεβαιωθεί αν η βότκα είναι δημιούργημα των Ρώσων ή των Πολωνών, μπορούμε να πούμε σχεδόν με βεβαιότητα πως η βότκα ξεκίνησε από κάποιους μοναχούς κατά τη διάρκεια του 8ου αιώνα μ.Χ, οι οποίοι την παρασκεύασαν με δύο βασικές πρώτες ύλες: νερό και αιθανόλη από ζύμωση κόκκων δημητριακών, όπως σιτάρι, σόργο, σίκαλη και πατάτες.
Αξίζει να σημειώσουμε πως οι Πολωνοί δεν χρησιμοποιούσαν νερό ως πρώτη ύλη, αλλά κρασί, με αποτέλεσμα το τελικό ποτό να μοιάζει περισσότερο με brandy ή κονιάκ.
Σήμερα, πολλές μάρκες βότκας χρησιμοποιούν άλλα βασικά συστατικά, όπως ζαχαρότευτλα, αλλά και πρόσθετα, παραδείγματος χάρη διάφορα βοτανικά και μπαχαρικά.
Οι βασικές διαδικασίες παραγωγής της βότκας είναι η ζύμωση, η απόσταξη και η προσθήκη νερού. Αρχικά, η βότκα αποσταζόταν μόνο μία φορά, αλλά σύντομα διαπιστώθηκε ότι όσες περισσότερες φορές γινόταν απόσταξη τόσο αυξανόταν η περιεκτικότητα σε αλκοόλ και η ποιότητα του ποτού.
Τελικά, οι παραγωγοί της βότκας ανακάλυψαν ότι η χρήση άνθρακα στη διαδικασία της απόσταξης ήταν ένας καινοτόμος τρόπος εξευγενισμού της.
Μετά τη ζύμωση και την απόσταξη, η βότκα υποβάλλεται σε διαδικασία φιλτραρίσματος και εξευγενισμού για να αφαιρεθούν οι ακαθαρσίες και να επιτευχθεί μια απαλή αίσθηση στο στόμα.
Παρόλο που η αρχική χρήση της βότκας ήταν για ιατρικούς σκοπούς, αποτελώντας ένα από τα καλύτερα φάρμακα για τη προστασία από το πολικό ψύχος, όπως επίσης και συστατικό για τη δημιουργία μπαρουτιού, δεν άργησε να λάβει εξέχουσα θέση στα τραπέζια και τις γιορτές.
Η επέκταση της βότκας εκτός συνόρων ξεκίνησε το 1917 κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης, όπου οι άνθρωποι μετανάστευαν προς την Ευρώπη και έπαιρναν μαζί τους το αγαπημένο τους ποτό. Ωστόσο, η παγκόσμια αναγνώριση της βότκας και η παραγωγή της από τις δυτικές χώρες έγινε κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Σήμερα, η βότκα διατίθεται παγκοσμίως σε μια μεγάλη ποικιλία γεύσεων και πρόσθετων συστατικών που την έχουν διαφοροποιήσει κατά πολύ από το ουδέτερο απόσταγμα που ήταν κάποτε.
Από τι φτιάχνεται η βότκα;
Η παραγωγή της βότκας είναι πάρα πολύ εύκολη, καθώς αποτελείται από ελάχιστα υλικά:
1. Βάση που έχει υποστεί ζύμωση
Το πρώτο βήμα για τη παραγωγή αλκοόλ είναι η διαδικασία της ζύμωσης. Η παραδοσιακή συνταγή έχει ως βασική πρώτη ύλη τη πατάτα, αλλά οι πιο κοινές πρώτες ύλες είναι το σιτάρι, το σόργο ή η σίκαλη. Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης των υλών παράγεται αιθανόλη, η οποία αφαιρείται και μένει η αγνή, υγρή αλκοόλη.
2. Νερό
Μετά τη διαδικασία της απόσταξης, προστίθεται στο προϊόν νερό για να πετύχει η κατ’ όγκο αλκοόλη. Το ποσοστό αλκοόλης που πρέπει να περιέχεται στη βότκα είναι 37,5% κατ’ όγκο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και 40% για την Αμερική.
3. Πρόσθετα (προαιρετικά)
Η παραδοσιακή βότκα δεν έχει πρόσθετα συστατικά, ωστόσο, ορισμένες εταιρείες προσθέτουν βότανα, μπαχαρικά ή αρωματικές ύλες κατά τη διάρκεια ή μετά την διαδικασία της απόσταξης.
Πώς φτιάχνεται η βότκα
Η προετοιμασία του μείγματος
Η πρώτη ύλη μπαίνει σε μια αυτόματη δεξαμενή, η οποία διαθέτει ειδικό εξοπλισμό που σπάει τα σιτηρά όσο αυτή περιστρέφεται. Στη συνέχεια, προστίθεται χονδράλευρο βύνης για τη μετατροπή του αμύλου σε ζάχαρη.
Αποστείρωση και εμβολιασμός
Για τη παραγωγή αποσταγμένων αλκοολούχων ποτών είναι πολύ σημαντικό να προληφθεί οποιαδήποτε ανάπτυξη βακτηρίων. Για τον σκοπό αυτό, το μείγμα αποστειρώνεται μέσω του βρασμού.
Έπειτα, οι παρασκευαστές χορηγούν στον μείγμα βακτήρια γαλακτικού οξέως για να αποκτήσει τη κατάλληλη οξύτητα για τη διαδικασία της ζύμωσης. Μόλις το μείγμα φτάσει στα κατάλληλα επίπεδα οξύτητας, χορηγούνται για ακόμα μία φορά βακτήρια.
Η διαδικασία της ζύμωσης
Το μείγμα χύνεται σε μια μεγάλη δεξαμενή από ανοξείδωτο ατσάλι, όπου προστίθεται η μαγιά. Για τις επόμενες δύο με τέσσερις μέρες τα ένζυμα που περιέχονται στη μαγιά μετατρέπουν τη ζάχαρη σε αιθυλική αλκοόλη.
Απόσταξη και διόρθωση
Η υγρή αιθυλική αλκοόλη διοχετεύεται σε αποστακτήρες από ανοξείδωτο ατσάλι, οι οποίοι διαθέτουν θαλάμους εξαέρωσης στη κορυφή τους. Το αλκοόλ συνεχώς ανακυκλώνεται μέσα στους αποστακτήρες και θερμαίνεται με ατμό, μέχρις ώτου οι ατμοί απελευθερώνονται και συμπιέζονται.
Ύστερα, οι ατμοί συγκεντρώνονται μέσα στους θαλάμους εξαέρωσης. Το υγρό που προκύπτει από αυτή τη διαδικασία θεωρείται πιο καθαρό και αλκοολικό. Όπως αναφέραμε και παραπάνω, όσες περισσότερες φορές διεξάγεται η διαδικασία της απόσταξης, τόσο πιο καθαρό και ποιοτικό γίνεται το ποτό.
Συλλογή και ταξινόμηση
Κατά τη διαδικασία της απόσταξης, το υγρό υφίσταται σημαντικές αλλαγές. Το πρώτο 35% της διύλισης αποτελείται από ένα προϊόν αιθανόλης που περιέχει μεθανόλη ή ακετόνη, ουσίες που κάνουν το μείγμα εξαιρετικά πτητικό ή τοξικό και επικίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου. Το επόμενο 30% αποτελείται από το καθαρό προϊόν, το οποίο συλλέγεται και φιλτράρεται.
Φιλτράρισμα
Το προϊόν διοχετεύεται μέσα σε ένα σύστημα φιλτραρίσματος, προκειμένου να αποκτήσει μια καθαρή και απαλή αίσθηση στο στόμα.
Προσθήκη νερού
Οι ατμοί που συγκεντρώνονται στους θαλάμους εξαέρωσης περιέχουν 95-100% αλκοόλ. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προστεθεί νερό στο προϊόν, προκειμένου η περιεκτικότητα σε αλκοόλ να μειωθεί στο 40% ( 80 proof) και το ποτό να γίνει πόσιμο.
Εμφιάλωση
Το τελευταίο στάδιο στη παραγωγή βότκας είναι η διαδικασία της εμφιάλωσης, όπου το ποτό αποθηκεύεται σε μπουκάλια. Η εμφιάλωση όλων των αλκοολούχων ποτών γίνεται σε γυάλινα μπουκάλια, καθώς το γυαλί δεν μπορεί να δημιουργήσει χημικές αντιδράσεις που αλλοιώνουν το μείγμα.
Από την περισυλλογή των σιτηρών, μέχρι το τελικό στάδιο της εμφιάλωσης, η παραγωγή της βότκας είναι μια ενδιαφέρουσα διαδικασία, που έχει ως αποτέλεσμα ένα εξευγενισμένο και άρτιο ποτό, που πίνεται είτε αυτούσιο είτε ως βάση σε μερικά από τα πιο ωραία κοκτέιλς που θα δοκιμάσετε ποτέ. Στην υγεία σας, λοιπόν, αλλά πάντα με προσοχή και μέτρο!
Διαβάστε ακόμα στο Manday.gr:
