Σπιναλόνγκα: Οδοιπορικό στο πιο οδυνηρό νησί της Ελληνικής γης!

 Ένα ταξίδι με πλοίο στο νησί της Σπιναλόγκας, στον κόλπο Mirabello της Ελούντας, σας επιτρέπει να εξερευνήσετε όχι μόνο ένα ενετικό φρούριο του 16ου αιώνα, αλλά τα ερείπια της παλιάς αποικίας των λεπρών κατοίκων της Ελλάδας.

 Ξενάγηση στο νησί της Σπιναλόνγκας στην Κρήτη

 Το μικροσκοπικό νησάκι Σπιναλόνγκα που είναι σε σχήμα δάκρυ, λίγο έξω από τη νότια ακτή του Λασιθίου της Κρήτης, δεν ήταν πάντα στον τουριστικό χάρτη. Σήμερα, η εκδρομή με πλοίο εκεί είναι απαραίτητη για κάθε επισκέπτη της Ελούντας, προκειμένου να γνωρίσει από κοντά ένα κομμάτι της ελληνικής ιστορίας που παραμένει ζωντανό και χαραγμένο στην ιστορική μνήμη.

 Από την ακτή θα θαυμάσετε τα ερείπια ενός ενετικού φρουρίου του 16ου αιώνα, αλλά αυτό που κάνει τη Σπιναλόνγκα μοναδική είναι τα ερειπωμένα σπίτια και τα κτίρια του οικισμού που από το 1903 έως το 1957 αποτελούσαν την επίσημη αποικία των λεπρών της Ελλάδας, οι οποίοι βρίσκονταν σε απομόνωση από τον υπόλοιπο πληθυσμό.

 Οι τουρίστες άρχισαν να ανακαλύπτουν τη Σπιναλόνγκα όταν τα σκάφη άρχισαν να κάνουν ένα σύντομο πέρασμα εκεί τη δεκαετία του 1980 και στη συνέχεια κέρδισε διεθνή αναγνώριση ως το σκηνικό για το μυθιστόρημα της Victoria Hislop, The Island, το 2005, το οποίο μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη το 2010 με τη δραματική σειρά «Το νησί».

 Καθώς θα φτάσετε στη Σπιναλόνγκα, θα εκπλαγείτε αμέσως από το μέγεθος της μεσαιωνικής οχύρωσης, που χτίστηκε για να προστατεύει τον στρατηγικά σημαντικό κόλπο της Μιραμπέλας. Τα τείχη φαίνονται τώρα τόσο αδιαπέραστα, όσο ήταν κάποτε στους αμέτρητους εισβολείς του νησιού.

 Πώς θα πάτε στο νησί της Σπιναλόνγκας;

 Τα πλοία αναχωρούν τακτικά από την Πλάκα, η οποία βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη Σπιναλόνγκα, και κάθε 30 λεπτά από την Ελούντα, περίπου από τις 9:00-10:00 το πρωί έως τις 17:00-18:00 το απόγευμα. Ορισμένες εκδρομές με σκάφος περιλαμβάνουν εκδρομές στη χερσόνησο Κολοκύθα.

 Ημερήσιες εκδρομές πραγματοποιούνται επίσης από τον Άγιο Νικόλαο, με μερικές να περιλαμβάνουν μεσημεριανό γεύμα και κολύμπι στις παραλίες κατά μήκος της χερσονήσου.

 Το νησί της Σπιναλόνγκας είναι προσβάσιμο ακτοπλοϊκώς από τις περιοχές Άγιος Νικόλαος, Ελούντα και Πλάκα από τις αρχές Μαΐου έως τα τέλη Οκτωβρίου.

 Η Χερσόνησος της Σπιναλόνγκας είναι προσβάσιμη και με αυτοκίνητο από τη γέφυρα της Ελούντας, όπου μπορείτε να αφήσετε το αυτοκίνητό σας στο χώρο στάθμευσης δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Λουκά.

 Η ιστορία του νησιού

 Κατά την ελληνιστική περίοδο, το νησί οχυρώθηκε από τους κατοίκους της Ολούντας για να προστατεύει το λιμάνι της Αρχαίας Πόλης της Ολούς, μιας αρχαίας πόλης που τώρα έχει βυθιστεί κάτω από τη λεπτή λωρίδα γης που συνδέει την Ελούντα με τη χερσόνησο Κολοκύθα.

 Το νησί ανήκε στην Ολούντα μέχρι που οι Άραβες πειρατές ανάγκασαν τους κατοίκους να φύγουν από το νησί, το οποίο παρέμεινε έρημο μέχρι την Ενετοκρατία. Την εποχή εκείνη το νησί οχυρώθηκε με ένα νέο ισχυρό φρούριο, σύμφωνα με το οχυρωματικό σύστημα αρχιτεκτονικής των Γενοβέζων Bressani και Latino Orsini, πάνω από τα ερείπια του αρχαίου φρουρίου των Ολωνιτών στο ψηλότερο σημείο της περιοχής.

 Η Σπιναλόνγκα παρέμεινε υπό την κατοχή των Ενετών μέχρι τον Οθωμανικό και τον Ενετικό Πόλεμο το 1715, όταν το νησί καταλήφθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το νησί χρησίμευσε ως τόπος εξορίας και απομόνωσης, ενώ αργότερα ιδρύθηκε εκεί και ένας οθωμανικός οικισμός.

 Στα μέσα του 19ου αιώνα, το λιμάνι της Σπιναλόνγκας πήρε άδεια για εμπόριο εξαγωγών και στο νησί συγκεντρώθηκε μεγάλος αριθμός εμπόρων και ναυτικών που εκμεταλλεύτηκαν την ασφάλεια του οχυρωματικού οικισμού για να δράσουν στις εμπορικές θαλάσσιες οδούς της Μεσογείου.

 Στα τέλη του 19ου αιώνα, η ζωή του οικισμού σταμάτησε λόγω των πολιτικών αλλαγών της Κρήτης, έως ότου οι Στρατιωτικές Δυνάμεις της Γαλλίας εγκαταστάθηκαν στη Σπιναλόνγκα για ένα χρόνο το 1897. Μέχρι το 1903, οι Τούρκοι εγκατέλειψαν το νησί λόγω της αβεβαιότητας που επικρατούσε εξαιτίας των επαναστατικών ενεργειών των χριστιανών.

 Την ίδια χρονιά, η Κρητική Πολιτεία καθιέρωσε την απομόνωση των λεπρών και αποφάσισε τη δημιουργία λεπροκομείου στη Σπιναλόνγκα. Αυτή ήταν η εποχή που το νησί έγινε αποικία λεπρών για τους ασθενείς της νόσου του Χάνσεν, γνωστή ως λέπρα, στους οποίους απαγορευόταν η μετακίνηση εκτός νησιού.

 Τα επόμενα χρόνια στη Σπιναλόνγκα στάλθηκαν λεπροί από όλη την Ελλάδα. Μια ιστορία πόνου κατέκτησε το νησί για σχεδόν μισό αιώνα, ένα μέρος, όπου οι άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση σε φάρμακα. Ωστόσο, το Λεπροκομείο αναβαθμίστηκε, ενώ οι κάτοικοι της απέναντι ακτής ίδρυσαν το χωριό Πλάκα για να χρησιμεύσει ως βοήθεια στην αντιμετώπιση της νόσου.

 Επί Ιταλικής και Γερμανικής κυριαρχίας, οι κατακτητές δεν απελευθέρωσαν τους λεπρούς και αναγκάστηκαν να φροντίσουν τους ασθενείς αφού το απέναντι χωριό της Πλάκας εγκαταλείφθηκε. Καθώς οι Γερμανοί και οι Ιταλοί δεν εισέβαλαν στην αποικία των λεπρών, οι λεπροί λειτουργούσαν παράνομο ραδιοφωνικό σταθμό που μοιράζονταν τις ειδήσεις και την καθημερινότητά τους με την υπόλοιπη Ελλάδα.

 Το 1957, η ανακάλυψη αντιβιοτικών θεράπευσε τους ασθενείς από τη λέπρα και το νησί ερήμωσε. Μετά την αποκατάσταση των παλαιών κτιρίων, των σπιτιών και των οχυρώσεων των ενετικών τειχών, το νησί έγινε ένα από τα σημαντικότερα φρούρια της Ελλάδας.