Μια χούφτα ασβεστωμένα σπίτια αντανακλούν κάτω από το εκτυφλωτικό φως του κυκλαδίτικου ήλιου της Δονούσας και σμαραγδένια και γαλάζια νερά τρέχουν στις χρυσαφένιες αμμουδιές χωρίς ίχνος σκιάς. Πρόκειται για τη Δονούσα, ένα μυστηριώδες νησί μόλις δεκατριών τετραγωνικών χιλιομέτρων που, όπως λένε οι ντόπιοι, μπορείς να το περπατήσεις με τα πόδια.
Το φυσικό ανάγλυφο του νησιού μπορεί να υπερηφανεύεται για τους απότομους βράχους που βυθίζονται στη θάλασσα, ενώ ενδιαφέροντα μονοπάτια πεζοπορίας της ενδοχώρας περνούν μέσα από παλιές αγροικίες και αγροτικές εκκλησίες.
Το νησί αποπνέει ένα γαλήνιο τοπίο με την οδοντωτή ακτογραμμή στο βορειοανατολικό τμήμα και τις υπέροχες αμμουδιές με τα σμαραγδένια νερά στο νότιο τμήμα του. Ό,τι λείπει από τη Δονούσα σε μέγεθος, αναπληρώνεται σε χρώματα.
Σε αυτό το νησί απλώνονται μερικές από τις πιο όμορφες ακτές στις Κυκλάδες που θα σας κάνουν να θέλετε να περάσετε εκεί το υπόλοιπο ταξίδι σας.
Στη Δονούσα βρίσκεται το εντυπωσιακό σπήλαιο της Φωκοσπηλιάς, ένα από τα τελευταία καταφύγια της μεσογειακής φώκιας Monachus Monachus και το Σπήλαιο του Τίχου με τους εντυπωσιακούς σταλακτίτες στον κόλπο του Ξυλομπάτη.
Αν είστε, λοιπόν, από τους ταξιδιώτες που αποζητούν την απόδραση και θέλουν να ζήσουν κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα, η Δονούσα είναι το κατάλληλο νησί για εσάς. Είστε έτοιμοι να αποκαλύψετε τα μυστήρια αυτού του μικροσκοπικού παραδείσου;
Πάμε να δούμε όλες τις πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζετε πριν προγραματίσετε το ταξίδι σας σε αυτό το νησί των Κυκλάδων με τη μακρά ιστορία και τα πανέμορφα αρχαιολογικά και φυσικά αξιοθέατα.
Ιστορία & Μυθολογία
Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Θεός Διόνυσος πήρε την Αριάδνη από το νησί της Νάξου για να την κρύψει από τον Θησέα στο νησί της Δονούσας. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή του μύθου, όταν ο Θησέας σκότωσε το Μινώταυρο στην Κρήτη, πήρε μαζί του την Αριάδνη που τον βοήθησε να βγει από το λαβύρινθο.
Στην επιστροφή όμως για την Αθήνα, σταμάτησαν στη Δονούσα. Ο θεός Διόνυσος ερωτεύθηκε την Αριάδνη. Με την παρέμβαση της θεάς Αθηνάς ο Θησέας έφυγε, αφού έτσι τον πρόσταξε η θεά, και η Αριάδνη έγινε η σύζυγος του Διονύσου.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι η Δονούσα κατοικήθηκε από την Πρωτοκυκλαδική περίοδο φτάνοντας στην ακμή της κατά τη Γεωμετρική εποχή, όπως δείχνουν τα ερείπια ενός οχυρωματικού οικισμού στην περιοχή Βαθύ Λιμενάρι.
Στη Ρωμαϊκή περίοδο, η Δονούσα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας, ενώ στη συνέχεια, το νησί υπέστη επιδρομές πειρατών. Αργότερα, η Δονούσα πέρασε στην κυριαρχία των Ενετών και των Τούρκων.
Η τοπική προφορική παράδοση λέει ότι οι κάτοικοι του νησιού έπρεπε να πληρώσουν φόρο επί τουρκοκρατίας, τον οποίο εισέπραττε ένα τουρκικό πλοίο αγκυροβολημένο στον κόλπο της Καλοταρίτισσας.
Στις αρχές του 18ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στη περιοχή οι βοσκοί του νησιού της Αμοργού για να καλλιεργήσουν τη γη. Την περίοδο εκείνη ο πληθυσμός του νησιού ήταν γύρω στους 3.000 κατοίκους, οι οποίοι δούλευαν σε ορυχεία αλουμινίου και χαλκού στον Κέδρο μέχρι που σταμάτησαν να λειτουργούν το 1938.
Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα γεγονότα της Δονούσας ήταν ο εξέχων ρόλος της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Μάχη της Καλλίπολης, γνωστή ως Υπόθεση των Δαρδανελίων, όπου το γερμανικό καταδρομικό Goeben έπλευσε στο λιμάνι της Δονούσας μετά από καταδίωξη από τον Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό Στόλο.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το νησί βρέθηκε υπό την ιταλική κυριαρχία. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα γερμανικό ναυάγιο στην περιοχή του Κέδρου που βυθίστηκε από τους συμμάχους εκείνη την εποχή.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Δονούσα έγινε γνωστή από το ναυάγιο του πολεμικού πλοίου «Ωρίων», συντρίμμια του οποίου υπάρχουν μέχρι και σήμερα στον βυθό της παραλίας του Κέδρου.
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1944, το επιταγμένο πλοίο από τους Γερμανούς «Ωρίων», βυθίστηκε στον Κέδρο ύστερα από διαδοχικές αεροπορικές επιθέσεις της Βασιλικής Πολεμική Αεροπορίας.
Έκτοτε η κύρια ενασχόληση των κατοίκων ήταν η καλλιέργεια κρεμμυδιού και καπνού μέχρι τη δεκαετία του 1950, ενώ οι κάτοικοι υπέφεραν από τη μετανάστευση, την ερήμωση και τη φτώχεια τη δεκαετία του 1960. Λίγο πριν έρθει το ρεύμα στο νησί, έφτασαν οι πρώτοι ταξιδιώτες.
Πώς πάω στη Δονούσα
Η Δονούσα είναι προσβάσιμη με πλοίο από την Αθήνα, συγκεκριμένα από τα λιμάνια της Ραφήνας και του Πειραιά. Το ταξίδι διαρκεί συνήθως από τέσσερις έως έξι ώρες.
Η πρωτεύουσα της Δονούσας
Ο οικισμός του Σταυρού, γνωστός και ως Κάμπος από τους ντόπιους, είναι η πρωτεύουσα της Δονούσας, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού. Ο πανέμορφος οικισμός στολίζεται με λευκά και μπλε σπίτια και ολάνθιστες αυλές που απλώνονται αμφιθεατρικά γύρω από το λιμάνι.
Κατά τη διαμονή σας στο νησί πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε την όμορφη εκκλησία του Τιμίου Σταυρού και την εκκλησία της Παναγίας του Αϊ Γιάννη, που στέκεται στις απαλές πλαγιές γύρω από τον κόλπο και προσφέρουν τόσο ένα κλίμα ευλογίας και κατάνυξης, όσο και μια υπέροχη θέα στο πανέμορφο Αιγαίο!
Που να μείνω στο νησί
Στη Δονούσα θα βρείτε διαφόρων ειδών καταλύματα, από ενοικιαζόμενα δωμάτια και στουντιάκια, μέχρι εντυπωσιακούς ξενώνες και ξενοδοχεία για όλα τα γούστα και τις ανάγκες των ταξιδιωτών. Κλείστε έγκαιρα τα ακτοπλοϊκά και τη διαμονή σας για να επωφεληθείτε ακόμα περισσότερο από καλές τιμές και προσφορές!
Τι να δεις στη Δονούσα
Αρχαιολογικοί Χώροι που πρέπει να επισκεφθείτε
Ο Αρχαιολογικός Χώρος Βαθύ Λιμενάρι είναι ένας αρχαίος οχυρός οικισμός της Γεωμετρικής περιόδου που βρίσκεται κοντά στο Μήτη του Τραχήλα στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού. Εκεί μπορεί κανείς να θαυμάσει λείψανα αρχιτεκτονικών στοιχείων και ίχνη αρχαίων τάφων. Ευρήματα από τον χώρο εκτίθενται και στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου.
Μνημεία
Οι Ανεμόμυλοι της Δονούσας είναι ένα από τα ομορφότερα σημεία του νησιού και βρίσκονται στον κάμπο της Μεσσαριάς. Στο παρελθόν, οι ανεμόμυλοι λειτουργούσαν με τον άνεμο, καθώς οι Κυκλάδες φημίζονται για τους θυελλώδεις ανέμους τους.
Αν και οι ανεμόμυλοι δεν λειτουργούν πλέον, συνεχίζουν να αποτελούν σύμβολο της μακραίωνης ιστορίας του νησιού. Εδώ μπορεί κανείς να θαυμάσει την πανοραμική θέα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Φυσικά Τοπία και Αξιοθέατα
Το Σπήλαιο της Φωκοσπηλιάς βρίσκεται στο ακρωτήρι του Μοσχονά στην ανατολική πλευρά του νησιού. Είναι ένα υπέροχο σπήλαιο με σμαραγδένια νερά που παλαιότερα ήταν καταφύγιο για τη μεσογειακή φώκια Monachus Monachus. Η πρόσβαση στο σπήλαιο γίνεται με βάρκα από το λιμάνι του Σταυρού.
Το Σπήλαιο του Τίχου βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού. Είναι ένα όμορφο σπήλαιο με πλούσιο σχηματισμό σταλακτιτών και σταλαγμιτών και υπέροχα σμαραγδένια νερά. Φημίζεται για την όμορφη ατμόσφαιρα και τα πεντακάθαρα κρυστάλλινα νερά του. Η πρόσβαση στο σπήλαιο γίνεται με βάρκα από το λιμάνι του Σταυρού.
Η Πηγή Μερσίνης είναι πηγή πόσιμου νερού που βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού. Η γύρω περιοχή έχει γίνει κατάφυτη λόγω των άφθονων τρεχόντων νερών.
Στη γοητευτική πλατεία ξεχωρίζει το τεράστιο παλιό δέντρο, προσφέροντας τη σκιά του στους επισκέπτες. Τις μέρες με καθαρή ατμόσφαιρα, οι πηγές της Μερσίνης προσφέρουν πανοραμική θέα στις γύρω περιοχές.
Παρεκκλήσια και Εκκλησίες
Το παρεκκλήσι του Τιμίου Σταυρού είναι ο πολιούχος της Δονούσας και βρίσκεται στην πρωτεύουσα του νησιού. Η όμορφη εκκλησία είναι δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων. Εδώ μπορείτε να απολαύσετε πανοραμική θέα στο Αιγαίο Πέλαγος.
Η εκκλησία γιορτάζει στις 14 Σεπτεμβρίου, οπότε αν προγραμματίσετε τις διακοπές σας εκείνη τη περίοδο, θα βρεθείτε σε ένα κλίμα κατάνυξης και λαμπρών εορτασμών του νησιού.
Οι Δίδυμες Εκκλησίες της Παναγίας και του Αγίου Ιωάννη είναι οι ωραιότερες εκκλησίες της Δονούσας που βρίσκονται στην πλαγιά ενός λόφου στην ανατολική περιοχή της πρωτεύουσας του νησιού. Και οι δύο είναι δείγματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων.
Το ξωκλήσι της Αγίας Σοφίας είναι ένα από τα πιο γοητευτικά ξωκλήσια της Δονούσας που βρίσκεται στο χωριό Μερσίνη και γιορτάζει στις 17 Σεπτεμβρίου. Εδώ μπορεί κανείς να θαυμάσει την πανοραμική θέα στο Αιγαίο Πέλαγος.
Τι δραστηριότητες προσφέρει η Δονούσα
Beach Volley
Η παραλία του Σταυρού με την υπέροχη αμμουδιά της είναι ιδανική για τους αθλητές και τους φανς του beach volley. Βάλτε το αντηλιακό σας και ξεχυθείτε στην πανέμορφη παραλία για τρελό ξεφάντωμα με τους συναθλητές σας!
Πεζοπορία
Η Δονούσα φιλοξενεί πολλά μονοπάτια, ιδανικά για τους λάτρεις της πεζοπορίας. Μια από τις πιο όμορφες διαδρομές είναι αυτή που διασχίζει το επιβλητικό βουνό του Παππά, ένα πανέμορφο μονοπάτι που περνάει μέσα από ελαιώνες και αμπέλια, όπου μπορείτε να δείτε τα παλιά ορυχεία της Δονούσας.
Το μονοπάτι οδηγεί στον πανέμορφο όρμο της Καλοταιρίτισσας. Ένα άλλο ενδιαφέρον μονοπάτι περιλαμβάνει αυτό που οδηγεί στο ξωκλήσι της Παναγίτσας στο λόφο του Σταυρού.
Αξίζει επίσης να ακολουθήσετε τη διαδρομή που ξεκινά από την παραλία του Πέρα Πάντα και ανεβαίνει στον λόφο πίσω από το χωριό Σταυρός. Εκεί θα απολαύσει κανείς πανοραμική θέα στα γειτονικά νησιά Αμοργό, Ηρακλειά και Κουφονήσια.
Κολύμβηση με αναπνευστήρα
Πιάστε τη μάσκα σας και βουτήξτε στον κόλπο του Κέδρου! Είναι σίγουρα μια εκπληκτική εμπειρία, καθώς θα έχετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε το ναυάγιο του γερμανικού πολεμικού πλοίου Orion που βυθίστηκε από τις Συμμαχικές Δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι εκπληκτικές παραλίες του νησιού
Το Αμμούδι είναι μια βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά. Η παραλία είναι απομονωμένη και είναι προσβάσιμη από το μονοπάτι που ξεκινά από το χωριό Σταυρός.
Το Φίκιο είναι μια αμμώδης παραλία με σμαραγδένια νερά και βραχώδεις σχηματισμούς που βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού. Η παραλία είναι απομονωμένη και ιδανική για όσους αναζητούν ηρεμία. Είναι προσβάσιμη μέσω ενός μονοπατιού από το χωριό Μερσίνη.
Η Καλοταρίτισσα είναι ένας μεγάλος κόλπος από τις διαδοχικές αμμώδεις παραλίες της Μέσα Άμμου, του Σαπουνόχρωμα και του Βλυχού που βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού. Ο όρμος της Καλοταρίτισσας θεωρείται μια από τις ομορφότερες παραλίες της Δονούσας.
Η Μέσα Άμμος και το Σαπουνόχρωμα είναι δύο μεγάλες χρυσαφένιες αμμουδιές με τιρκουάζ νερά που βρίσκονται στον κόλπο της Καλοταρίτισσας στη βόρεια πλευρά του νησιού και προσφέρουν πανοραμική θέα στο νησί. Οι παραλίες είναι απομονωμένες, ιδανικές για όσους αναζητούν ηρεμία.
Η Τρυπητή είναι μια αμμώδης παραλία με κρυστάλλινα καθαρά νερά στη βόρεια πλευρά του νησιού. Είναι μια απομονωμένη παραλία ιδανική για όσους αναζητούν ηρεμία και απομόνωση.
Ο Κέδρος είναι μια αμμώδης παραλία με τιρκουάζ νερά που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού. Είναι μια από τις ομορφότερες παραλίες της Δονούσας και είναι προσβάσιμη μέσω ενός μικρού μονοπατιού που ξεκινά από το χωριό Σταυρός.
Το Λιβάδι είναι ένας κόλπος με λευκή άμμο με κρυστάλλινα νερά που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού. Είναι μια από τις πιο όμορφες παραλίες της Δονούσας και είναι προσβάσιμη μέσω ενός μικρού μονοπατιού που ξεκινά από το χωριό Μερσίνη.
Ο Σταυρός είναι μια αμμώδης παραλία με γαλαζοπράσινα νερά που βρίσκεται στο λιμάνι του Σταυρού. Είναι μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της Δονούσας και έχει εύκολη πρόσβαση και ανέσεις.
Το Βαθύ Λιμενάρι είναι μια απομονωμένη βοτσαλωτή παραλία με σμαραγδένια νερά που βρίσκεται επίσης στη νότια πλευρά του νησιού. Η παραλία είναι προσβάσιμη μόνο με σκάφος.
Τοπικά Προϊόντα που πρέπει να δοκιμάσεις στο νησί
Στα τοπικά προϊόντα του νησιού περιλαμβάνονται η αξιαλομηζήθρα, τυρί που παράγεται με γιαούρτι, το ρακόμελο και γλυκά του φούρνου του χωριού Σταυρός.
Οι τοπικές σπεσιαλιτέ του νησιού περιλαμβάνουν αράνιστα (είδος ζυμαρικού), στιφάδο με πατάτες, καβουρμά (χοιρινό τηγανητό σε λίπος), γιαπράκια (πιάτο με γεμιστό λάχανο) και ξεροτήγανα (ένα γλυκό με μέλι). Μετά από μια γεμάτη μέρα στο νησί, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να κλείσει η βραδιά σας από καλό φαγητό και ποτό!
Εκδηλώσεις & Φεστιβάλ που λαμβάνουν χώρα στη Δονούσα
Κάθε 27 Ιουλίου πραγματοποιείται στη Δονούσα το Φεστιβάλ Πανδοχείων που φιλοξενεί μια σειρά από εκθέσεις λαογραφικής τέχνης και φωτογραφίας.
Κάθε 15 Αυγούστου λαμβάνει χώρα στη Δονούσα η καθιερωμένη γιορτή προς τιμή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, φιλοξενώντας μια σειρά λαογραφικών εκδηλώσεων με ζωντανή παραδοσιακή μουσική και χορούς.
Κάθε Αύγουστο λαμβάνει επίσης χώρα το Κυνήγι του Θησαυρού, ένα παιχνίδι που βασίζεται σε λαϊκές ιστορίες για πειρατές που χρησιμοποιούν το νησί για καραβοστάσι.
Κάθε 14 Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται η παραδοσιακή γιορτή προς τιμή του Σταυρού στο Παρεκκλήσι του Τιμίου Σταυρού με παραδοσιακή μουσική, χορό και τοπικά εδέσματα.
Κάθε 17 Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται η καθιερωμένη γιορτή προς τιμήν της Αγίας Σοφίας στον Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας στο χωριό Μερσίνη.
Όποια περίοδο κι αν επισκεφθείτε αυτόν τον μαγικό τόπο, ένα είναι σίγουρο: Η φυσικές ομορφιές του νησιού και η φιλόξενη καρδιά των ντόπιων θα σας κάνουν να ερωτευτείτε τη Δονούσα. Αυτό το μοναδικό νησί με τα αμέτρητα πράγματα που μπορεί κανείς να θαυμάσει είναι ένας τόπος που όσοι πήγαν έμειναν με τις καλύτερες των εντυπώσεων!
Διαβάστε ακόμα στο Manday.gr:
