Κοντά στην Αθήνα, ως μέρος της νησιωτικής αλυσίδας των Κυκλάδων, βρίσκεται η κοσμοπολίτικη Τζια που προσφέρει στους επισκέπτες της αναζωογονητικούς περιπάτους σε αρχαίες πόλεις, φυσικά αξιοθέατα και μια μεγάλη ποικιλία από αμμώδεις παραλίες με καταγάλανα νερά.
Από ενοικιαζόμενα δωμάτια, μέχρι υπερπολυτελή ξενοδοχεία με πολλαπλές παροχές διαμονής και τη πατροπαράδοτη Ελληνική φιλοξενία που δίνεται απλόχερα σε όλους τους επισκέπτες της, ντόπιους και ξένους, η Τζια έχει αρχίσει να γίνεται ο ιδανικός προορισμός για κοντινές αποδράσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Πως πάω στη Τζια/ακτοπλοϊκά
Ρίχνοντας μια ματιά στον χάρτη της Ελλάδας ακριβώς ανάμεσα στη Μακρόνησο και την Κύθνο βρίσκεται η περίφημη Κέα ή Τζια. Το νησί είναι προσβάσιμο με πλοίο από το λιμάνι του Λαυρίου, ανατολικά της Αθήνας και το ταξίδι διαρκεί περίπου μία ωρίτσα. Το νησί συνδέεται επίσης, μεταξύ άλλων, με τα νησιά Άνδρος, Κύθνος, Σίφνος, Σύρος και Σέριφος.
Ο δήμος της Κέας αποτελείται από το νησί της Κέας και τη Μακρόνησο. Ο πληθυσμός της υπολογίζεται περίπου στους 2460 μόνιμους κατοίκους, ενώ λόγω του ότι βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Αθήνα δέχεται τουρίστες χειμώνα καλοκαίρι.
Σε αυτό το νησί θα λατρέψετε τις παραλίες, τις παλιές εκκλησίες, τους ελληνιστικούς πύργους, τους νερόμυλους και τους ανεμόμυλους και θα απολαύσετε την πεζοπορία στα μονοπάτια της που περνούν μέσα από τέσσερις αρχαίες πόλεις (Ιουλίδα, Κορησσία, Ποιήεσσα και Καρθαία).
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Κέα ήταν η πρώτη κατοικία των νυμφών και δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς το γιατί. Πάμε να δούμε μερικές χρήσιμες και απαραίτητες πληροφορίες για τους επίδοξους ταξιδιώτες σε αυτό το μικρό, αλλά μεγαλειώδες νησί!
Η μυθολογία και η ιστορία του νησιού
Η Κέα ήταν κάποτε γνωστή ως «Υδρούσα», λόγω των άφθονων πηγών νερού και της πυκνής της βλάστησης και πρωτοκατοικήθηκε από τις Νύμφες του Νερού. Μάλιστα, ο θρύλος λέει πως εξαφανίστηκαν έντρομες στα βόρεια παράλια του νησιού μόλις έκανε την εμφάνισή του ένα τρομερό λιοντάρι.
Τότε επικράτησε στον τόπο το λαμπρότερο άστρο του ουράνιου θόλου, ο Σείριος. Αυτός κατέκαιγε με τις φοβερές του ακτίνες την κυκλαδική γη και ειδικότερα τη γη της Κέας, με αποτέλεσμα τα υδάτινα αποθέματα να περιοριστούν απελπιστικά και, ύστερα από μια περίοδο παρατεταμένης ξηρασίας, η βλάστηση να συρρικνωθεί.
Προκειμένου να εξιλεωθούν από αυτή τη θεομηνία, οι κάτοικοι του νησιού αναζήτησαν βοήθεια από το γιο του θεού Απόλλωνα και της Νύμφης Κυρήνης που ζούσε στη Θεσσαλία, τον ημίθεο Αρισταίο.
Εκείνος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά τους και έφτασε στην Κέα, ως επικεφαλής Αρκάδων εποίκων, καθιερώνοντας στην ψηλότερη κορυφή του νησιού θυσίες προς εξευμενισμό των θεών.
Έτσι, η ξηρασία περιορίστηκε σημαντικά και ξεχύθηκαν βόρειοι δροσεροί άνεμοι, γνωστοί ως «μελτέμια», οι οποίοι έρχονται πάντα τους καλοκαιρινούς μήνες όταν ο αστερισμός του Σείριου είναι ορατός στον ουρανό.
Σύμφωνα μάλιστα με το θρύλο, ο Αρισταίος οργάνωσε υποδειγματικά τη γεωργία και τη κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία και τη καλλιέργεια της ελιάς.
Σήμερα, ένα πέτρινο λιοντάρι, ο περίφημος «Λέοντας της Κέας» στέκει στην Ιουλίδα και μας ταξιδεύει στο μύθο του. Πρόκειται για ένα αρχαϊκό γλυπτό μνημείο του 6ου -7ου αιώνα π.Χ, λαξευμένο σε ένα συμπαγή βράχο σχιστόλιθου, μήκους περίπου 8 μέτρων. Θα τον συναντήσετε στο μονοπάτι που ξεκινάει από την περιοχή του Αγίου Σπυρίδωνα και καταλήγει στον Οτζιά.
Ένας άλλος μύθος αφορά την ίδια την προέλευση της ονομασίας του νησιού, σύμφωνα με τον οποίο το όνομα πηγάζει από την προϊστορική εγκατάσταση Λοκρών εποίκων από την Ναύπακτο, ηγεμόνας των οποίων ήταν ο ήρωας Κέως, επίσης γιος του Απόλλωνα και της Νύμφης Ροδοέσσης.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή της Αγίας Ειρήνης αποδεικνύουν πως η Κέα κατοικούταν από την Εποχή του Χαλκού έως το τέλος της Μυκηναϊκής περιόδου. Το νησί χρησίμευσε ως κόμβος, σημαντικό κέντρο πολιτισμού και εμπορίου μεταξύ του μυκηναϊκού και του μινωικού πολιτισμού.
Κατά την Αρχαϊκή περίοδο, οι Ίωνες ίδρυσαν τις πόλεις Ιουλίδα, Καρθαία, Κορησσία και Ποιήεσσα, που γνώρισαν πολιτιστική και οικονομική άνθηση. Το νησί ήταν επίσης διάσημο για το πολιτικό του σύστημα που περιγράφεται ως «Κείον Πολιτεία» από τον Αριστοτέλη.
Ο Αριστείδης, ο νομοθέτης που ήταν γνωστός για την αυστηρή και πρότυπη νομοθεσία του, έγραψε το «Κείον προς Νομίμων», δηλαδή την εκούσια αυτοκτονία των γερόντων μετά το 60ο έτος ηλικίας τους, κατόπιν αδείας της πόλης.
Σε αυτό το έθιμο συναντάμε την υπερηφάνεια έναντι του θανάτου, την εορταστική διάθεση και τη βαθιά έννοια του καθήκοντος των πολιτών και της συμμετοχής τους στο σύνολο, η οποία ήταν τόσο ισχυρή που άντεξε μέχρι τη Ρωμαϊκή εποχή.
Κατά τα βυζαντινά χρόνια, το νησί της Κέας περιλήφθηκε στην Επαρχία της Ελλάδας και ακολούθησε η διοίκηση του Ρωμαϊκού Κράτους, όπου οι τέσσερις πόλεις της Κέας έχασαν την ανεξαρτησία τους.
Η Ακρόπολη της Αρχαίας Ιουλίδας οχυρώθηκε επί Ενετοκρατίας, ενώ κατακτήθηκε από Λατίνους ηγεμόνες και το νησί έγινε γνωστό ως Τζια.
Το 1537, η Κέα έπεσε στην κυριαρχία των Οθωμανών και υπέστη μεγάλες καταστροφές κατά τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο. Το νησί συμμετείχε επίσης στην Ελληνική Επανάσταση και στη συνέχεια ενώθηκε ξανά με την Ελλάδα το 1830.
Τι δραστηριότητες μπορείτε να κάνετε στο νησί της Τζιας:
- Να θαυμάσετε το λιοντάρι της Ιούλης.
Το σκαλισμένο άγαλμα του Λέοντα της Ιούλης είναι ο φύλακας και το έμβλημα του νησιού και χρονολογείται κατά τη πρώιμη Αρχαϊκή περίοδο.
- Να επισκεφθείτε την Ιούλη: Η αρχαία πόλη της Κέας.
Για μια βόλτα που θα σας ταξιδέψει πίσω στο χρόνο αξίζει να επισκεφθείτε την Ιουλίδα – μία από τις αρχαίες πόλεις του νησιού και τη μοναδική χτισμένη στην ενδοχώρα.
Απλωμένη αμφιθεατρικά κατά μήκος της πλαγιάς, σας προσκαλεί να χαθείτε στη μαγεία των αρχοντικών σπιτιών, των θολωτών σοκακιών, των σιντριβανιών, της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και του ενετικού κάστρου της.
Αφιερώστε λίγο χρόνο για να θαυμάσετε το νεοκλασικό Δημαρχείο, σχεδιασμένο από τον διάσημο αρχιτέκτονα Ernst Ziller και το Αρχαιολογικό Μουσείο, που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα του είδους του στις Κυκλάδες.
- Δείτε τα ναυάγια του νησιού.
Το «HMHS Britannic», το αδελφικό πλοίο του Τιτανικού, βυθίστηκε κοντά στην Τζια από μια νάρκη του γερμανικού ναυτικού το 1916, μόλις στο έκτο του ταξίδι.
Η ομάδα του Jacques Yves Cousteau το εξερεύνησε το 1975, αλλά, μέχρι σήμερα, λίγοι δύτες έχουν πλησιάσει το ναυάγιο, που βρίσκεται σε βάθος 120 μέτρων, παρόλο που θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά ναυάγια στη Μεσόγειο. Στον ύφαλο της Κούνδουρου υπάρχει ένα άλλο βυθισμένο πλοίο του 1868, το ατμόπλοιο «Πατρίς».
- Να ζήσετε μια μέρα της κλασικής περιόδου στη Καρθαία.
«Αυτή τη στενή, βραχώδη γη της Καρθαίας, δεν θα την αντάλλαζα με ολόκληρη τη Βαβυλώνα», έγραψε ο αρχαίος Έλληνας ποιητής Πίνδαρος. Αξίζει να αφιερώσετε, λοιπόν, μια μέρα για να επισκεφτείτε τη σημαντικότερη από τις τέσσερις αρχαίες πόλεις της Τζιας, που ήκμασαν κατά την Αρχαϊκή περίοδο.
Εδώ, η ιστορία ζωντανεύει στον δωρικό ναό του Πυθίου Απόλλωνα, που χτίστηκε το 530 π.Χ. και πιστεύεται ότι είναι αφιερωμένος στη θεά Αθηνά.
Προσπαθήστε να φτάσετε στην Καρθαία από το αρχαίο μονοπάτι του Βαθυποτάμου, όπως έκαναν κάποτε και οι ίδιοι οι πιστοί. Η μία ώρα πεζοπορίας για να φτάσετε εκεί ανταμείβεται με μια αναζωογονητική βουτιά στη μαγευτική παραλία Πόλες.
- Γνωρίστε τα εκληκτικά είδη πουλιών που διαβιώνουν στο νησί.
Το ξηρό κλίμα του νησιού δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον για τη διαβίωση χιλιάδων γηγενών και μεταναστευτικών πουλιών. Το δάσος με τις βασιλικές βελανιδιές της Κέας αποτελεί ένα εκπληκτικό μέρος για γνωρίσετε τα πανέμορφα και εντυπωσιακά είδη πουλιών που ζουν εκεί και προστατεύονται από το δίκτυ «Natura 2000».
- Κάντε μια βουτιά στη θάλασσα.
Οι αμμώδεις παραλίες Βουρκάρι, Γιαλισκάρι, Κορησσία, Κούνδουρος, Όρκος, Πίσσες και Σπαθί σκιάζονται μεταξύ άλλων από ευκάλυπτους και όλες διαθέτουν ήρεμα, καθαρά νερά. Μάλιστα, είναι από τις ωραιότερες παραλίες του νησιού και ιδιαίτερα δημοφιλείς στους ιδιοκτήτες σκαφών.
- Κάντε κατάδυση στον μαγευτικό βυθό του νησιού.
Η πολυποίκιλη ακτογραμμή της Τζιας προσφέρει αμέτρητες ευκαιρίες για εξερεύνηση στους λάτρεις αυτού του extreme σπορ. Μάλιστα, ελάχιστοι γνωρίζουν ότι ο ύφαλος του Κούνδουρου είναι από τα κορυφαία μέρη για κατάδυση σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Άλλα σημεία που αξίζει να δοκιμάσετε για κατάδυση είναι οι βραχώδεις σχηματισμοί στον Πλατύ Γιαλό, ο βράχος της Σπανοπούλας και το ακρωτήρι Ξύλα.
Τι να δεις από τα κρυμμένα πετράδια της Τζιας
Πύργους: Σε μικρή απόσταση από το Σκλαβονικόλα, θα ανακαλύψετε ένα τμήμα του Πύργου της Παναχράς της ελληνιστικής περιόδου, ύψους 4,5 μέτρων. Εκεί θα βρείτε και τον κοντινό πύργο της Αγίας Μαρίνας, που αποτελεί ένα από τα ψηλότερα σωζόμενα μνημεία της Μεσογείου.
Προϊστορικούς οικισμούς: Προγραμματίστε ένα ταξίδι στους προϊστορικούς οικισμούς της Αγίας Ειρήνης και του Κεφαλά, που παραμένουν σε καλή κατάσταση, μέχρι σήμερα.
Μονοπάτια και 4×4: Αν σας αρέσει η οδήγηση εκτός δρόμου, κάντε μια βόλτα με ένα τζιπ, όπου θα λατρέψετε τους χωματόδρομους της Τζιας. Ένας πιο ήρεμος τρόπος για να γνωρίσετε το νησί είναι να κάνετε πεζοπορία στα πολλά σηματοδοτημένα μονοπάτια του.
Τοπικά Προϊόντα και Σπεσιαλιτέ: Ομολογουμένως, θα βρείτε μεγάλη ποικιλία σε υψηλής ποιότητας καλομαγειρεμένο και πεντανόστιμο φαγητό, ενώ πριν το ταξίδι επιστροφής αξίζει να δοκιμάσετε και τα τοπικά προϊόντα του νησιού που περιλαμβάνουν το θυμαρίσιο μέλι, το κρασί Μαυρουδή, το τσάγαλο και τα γλυκά του κουταλιού.
Στις σπεσιαλιτέ του νησιού, που πρέπει οπωσδήποτε να γευτείτε, ανήκουν το μελιτζανόρυζο, η τσιγαρόπιτα (μια είδους πίτα με κομματάκια τσίγαρων, δηλαδή κομματάκια χοιρινού με το λίπος τους), η αχινοσαλάτα, η λόζα ή λότζα (ένα είδος αλλαντικού), ο πασπαλάς (φημισμένο Κυριακάτικο, παραδοσιακό φαγητό) και η αστακομακαρονάδα με ολόφρεσκα θαλασσινά.
Μάθετε Ακόμα: Φολέγανδρος: Ένα διαμάντι στις Κυκλάδες!
Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια της Κέας
- Άγιος Συμεών
Στη δυτική πλευρά του νησιού, χτισμένη πάνω σε λόφο, βρίσκεται μία από τις ωραιότερες εκκλησίες του νησιού, ο Άγιος Συμεών, που προσφέρει μία μαγευτική και ανεπανάληπτη πανοραμική θέα στο Αιγαίο πέλαγος.
Ο ναός χτίστηκε πάνω στα ερείπια του ιερού της Αφροδίτης κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα και για την ανέγερσή του χρησιμοποιήθηκαν και κομμάτια μαρμάρων από το ίδιο το αρχαιοελληνικό ιερό.
Ο ναός γιορτάζει προς τιμήν του Αγίου του στις 3 Φεβρουαρίου και τη 1η Σεπτεμβρίου, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει το κλίμα κατάνυξης και μυσταγωγίας που κυριαρχεί στις Θείες λειτουργίες εκείνες τις ημέρες.
- Το μοναστήρι της Αγίας Άννας
Πρόκειται για ένα εγκαταλελειμμένο βυζαντινό μοναστήρι, που ήταν από τα πιο σημαντικά του νησιού κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα. Χτισμένο πάνω στη κορυφή του λόφου, ακριβώς πάνω από την Ιουλίδα, το μοναστήρι δίνει στους επισκέπτες του τη δυνατότητα να προσκυνήσουν στην εκκλησία της Αγίας Άννας και να θαυμάσουν ό,τι έχει απομείνει από τους παλιούς τοίχους και τα κελιά των μοναχών.
- Το μοναστήρι της Επισκοπής
Βόρεια της Ιουλίδας υπάρχει ένα από τα πιο παλιά μοναστήρια του νησιού, που χρονολογείται κατά τη βυζαντινή περίοδο και είναι χτισμένο στα χαλάσματα του ιερού της Άρτεμης. Αν και δεν είναι σε λειτουργία, πιστοί και εκατοντάδες επισκέπτες ανά το κόσμο μπορούν να θαυμάσουν την εκκλησία της Επισκοπής και τα απομεινάρια των καλά οχυρωμένων τοιχών του.
- Το μοναστήρι της Παναγίας της Καστριανής
Πρόκειται για τη προστάτιδα του νησιού που δεσπόζει στη βόρεια πλευρά της Κέας, στην άκρη ενός επιβλητικού λόφου με θέα ολόκληρο το Αιγαίο πέλαγος.
Σύμφωνα με τη παράδοση, το 1700 μ. Χ. κάποιοι ποιμένες της περιοχής είδαν από μακριά ένα φως στη κορυφή του λόφου Καστρί και σκαρφαλώνοντας αντίκρυσαν το είδωλο της Παναγίας. Σε εκείνο το σημείο ανήγειραν προς τιμήν της μία εκκλησία. Στις εγκαταστάσεις του μοναστηριού βρίσκονται ξενώνες και κελιά μοναχών.
Το μοναστήρι της Παναγίας της Καστριανής είναι από τα σπουδαιότερα θρησκευτικά μνημεία του νησιού και γιορτάζει κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου τη κοίμηση της Θεοτόκου.
Σημαντικά μνημεία που πρέπει να γνωρίσεις από κοντά
1. Εργοστάσιο Εμαγιέ & Μεταλλουργίας: Είναι το παλαιότερο και μεγαλύτερο εργοστάσιο της Μεσογείου που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού Κορησσία. Ήταν το μοναδικό εργοστάσιο που παρήγαγε επισμαλτωμένα προϊόντα, από μπουκάλια νερού και στρατιωτικά κράνη, μέχρι μαγειρικά σκεύη το 1927.
Σήμερα το εργοστάσιο θεωρείται διατηρητέο μνημείο και με τη βοήθεια του συλλόγου ΦΙΛΩΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ ΕΜΑΓΙΕ όλα τα μηχανήματα έχουν διατηρηθεί στο χρόνο. Το εργοστάσιο χρησιμοποιείται επίσης ως χώρος εκδηλώσεων και εκθέσεων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
2. Ο φάρος του Αγίου Νικολάου: Πρόκειται για τον παλαιότερο φάρος ολόκληρης της Ελλάδας και τον πρώτο που φτιάχτηκε στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων. Ο φάρος χτίστηκε πάνω στα ερείπια του ναού του Ποσειδώνα και, σύμφωνα με το υπουργείο πολιτισμού, αποτελεί ένα εξαίρετο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα.
3. Το μονοπάτι του Κατσώνη: Το συγκεκριμένο πέρασμα διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στα χρόνια πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ο Λάμπρος Κατσώνης ήταν συνταγματάρχης του Ρωσικού Αυτοκρατορικού Στρατού, ο οποίος πολέμησε στον Ρωσικοτουρκικό πόλεμο και κατέστησε το λιμάνι της Κέας τη βάση των πολεμικών επιχειρήσεων κατά των Τούρκων.
Μετά το τέλος μιας αιματηρής μάχης με τον Τουρκικό στόλο το 1789, ο Κατσώνης είχε αποκλειστεί από τους Οθωμανούς στο λιμάνι του Αγίου Νικολάου. Ωστόσο, με τη βοήθεια κατοίκων του νησιού κατάφερε να μεταφέρει το πλοίο του από τον όρμο στη θάλασσα, μέσω του ισθμού Κόκκας, και να δραπετεύσει.
4. Το αρχαιλογικό μουσείο: Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μουσεία στις Κυκλάδες και βρίσκεται κοντά στο κάστρο της Ιουλίδας. Εκεί μέσα έχετε τη δυνατότητα να θαυμάσετε μία μεγάλη συλλογή αρχαιολογικών ευρυμάτων, όπως – μεταξύ άλλων – νομίσματα, επιγραφές, κεραμικά είδη και γλυπτά από τις αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ιουλίδα, τη Καρθαία, τη Κορρησία και τη Ποιήεσσα.
Η απύθμενη ιστορία του νησιού, τα εντυπωσιακά αξιοθέατα και η παρθένα, κυκλαδίτικη ομορφιά του καθιστούν την Κέα ή Τζια έναν επίγειο παράδεισο χιλιάδων ετών, που ο χρόνος δεν τον έχει αλλοιώσει, εντούτοις έχει αναδείξει όλες τις μαγευτικές του πλευρές.
Σε απόσταση αναπνοής από το λιμάνι του Λαυρίου, η Κέα είναι έτοιμη να σας υποδεχτεί στα γραφικά σοκάκια της που ξεχυλίζουν από την ιστορία του παρελθόντος και να σας γεμίσει όμορφες, καλοκαιρινές εμπειρίες που θα μείνουν ανεξίτηλες στη μνήμη σας. Καλώς να ορίσετε λοιπόν!
Διαβάστε ακόμα στο Manday.gr:
